Η οικονομική κατάσταση της Ρωσίας είναι σε βραχυπρόθεσμο διάστημα εξαιρετικά τεταμένη, ενώ σε μακροπρόθεσμο πολύ θετική – σε πλήρη αντίθεση με τις περισσότερες χώρες του OPEC, καθώς επίσης με τη υπερχρεωμένη Δύση, ειδικά με τις Η.Π.Α.
(To άρθρο αποτελείται από 2 Σελίδες)
.
Κρίνοντας από τις αναφορές των γερμανικών ΜΜΕ στις ευκαιρίες που υπάρχουν στο ελληνικό χρηματιστήριο, μετά το χθεσινό κραχ που κόστισε ακόμη 10 δις € στην οικονομία της χώρας μας, φαίνεται πως επισημοποιείται σταδιακά η γερμανική κατοχή. Επομένως μάλλον θα σταθεροποιηθεί, αφού προηγουμένως οι μετοχές των σημαντικότερων ελληνικών επιχειρήσεων μεταφερθούν στα χέρια των ξένων – σε εξευτελιστικές τιμές.
Την ίδια στιγμή, ο δείκτης υπευθύνων προμηθειών που δημοσιεύει το ινστιτούτο Markit (πηγή), έπεσε στο επίπεδο ρεκόρ των 30,2 μονάδων – κάτι που δεν έχει συμβεί ποτέ μέχρι σήμερα, τεκμηριώνοντας πως η Ελλάδα συνεχίζει να ευρίσκεται σε πορεία κατάρρευσης.
Περαιτέρω, σύμφωνα με την υπηρεσία εξωτερικών υποθέσεων του Βερολίνου, η βιομηχανική παραγωγή της χώρας μας, από την οποία εξαρτάται κυρίως η ανεργία, περιορίσθηκε στο 12,6% του ΑΕΠ, έναντι 16,4% του τουρισμού – ενώ όλα τα βλέμματα είναι πλέον στραμμένα στα επισφαλή (κόκκινα) δάνεια των τραπεζών, τα οποία υπολογίζονται στο 50% των συνολικών.
Ακόμη λοιπόν και αν κεφαλαιοποιηθούν οι τράπεζες με το ποσόν που υπολογίζεται στο τρίτο μνημόνιο, με τα 25 δις €, αμφιβάλλει κανείς εάν αρκεί για να σταθεροποιηθεί η ελληνική οικονομία – πόσο μάλλον για να αποφευχθεί η συμμετοχή των μετόχων, των ομολογιούχων και των καταθετών στη διάσωση ορισμένων τραπεζών.
Εν τούτοις, εάν συγκρίνει κανείς την αντιμετώπιση του Πουέρτο Ρίκο από τις Η.Π.Α., το οποίο αποτελεί ουσιαστικά μία Πολιτεία τους (έχοντας αφεθεί να χρεοκοπήσει μόλις για 58 εκ. $ {πηγή}, με στόχο την αναδιάρθρωση χρέους συνολικού ύψους 72 δις $), με αυτήν της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, χάνει αρκετά την εμπιστοσύνη του στην υπερδύναμη – η οποία δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τα αποτελέσματα μίας χρεοκοπίας στους απλούς Πολίτες.
Στον υπόλοιπο πλανήτη τώρα το ενεργειακό σοκ (άρθρο), το οποίο αποτελεί τον προάγγελο μίας ευρύτερης ύφεσης που συνήθως καταλήγει σε κραχ, συνεχίζεται – ειδικά μετά την άρση των κυρώσεων εναντίον του Ιράν, την οποία ενέκριναν οι Η.Π.Α. με πιθανότερο στόχο την αποδυνάμωση της Ρωσίας.
Η τιμή του πετρελαίου ευρίσκεται σε ελεύθερη πτώση, όπως επίσης των υπολοίπων πρώτων υλών, ενώ δεν γίνεται καμία προσπάθεια μείωσης της παραγωγής του – παρά το ότι το Ιράν ανακοίνωσε την αύξηση της εξόρυξης κατά 500.000 βαρέλια την ημέρα.
.
Ο OPEC
Οι χώρες που απειλούνται περισσότερο είναι αναμφίβολα η Ρωσία, καθώς επίσης τα μέλη του OPEC – τα έσοδα των οποίων, κυρίως από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, αυξήθηκαν από 200 δις $ το 1998 στα 1.600 δις $ το 2012 (800%). Με βάση τα συγκεκριμένα έσοδα, οι χώρες αυτές αύξησαν τις εισαγωγές τους κατά περίπου 600%, επιτυγχάνοντας σημαντικά ετήσια πλεονάσματα στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών τους – περί τα 500 δις $ μεταξύ των ετών 2011 και 2013.
Στα πλαίσια αυτά, όταν άρχισαν να μειώνονται δραστικά τα έσοδα τους από τις αρχές του 2015, ήταν αναγκασμένες να περιορίσουν ανάλογα τις εισαγωγές τους – ενώ το 2016, όπου λήγουν οι συνήθεις συναλλαγές αντιστάθμισης, τα έσοδα τους θα μειωθούν πολύ περισσότερο. Με δεδομένο τώρα το ότι στις χώρες του OPEC, με ελάχιστες εξαιρέσεις, το μερίδιο της ενέργειας στις συνολικές εξαγωγές τους κυμαίνεται μεταξύ του 80% και 100% (γράφημα), θα αντιμετωπίσουν τεράστια προβλήματα – τα οποία θα επηρεάσουν σημαντικά τα κράτη, από τα οποία εισάγουν πολλά προϊόντα (Γερμανία, Κίνα, Η.Π.Α. κλπ.).
.
.
Περαιτέρω, πολλές χώρες του OPEC, όπως η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κουβέιτ, η Λιβύη ή το Κατάρ, έχουν ένα καθεστώς σταθερών ισοτιμιών απέναντι στο δολάριο – όπου, αφού αποφασίσουν το ύψος του, το διατηρούν σταθερό για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, με πολύ μικρές αλλαγές.
Το Εκουαδόρ (Ισημερινός) έχει ως επίσημο νόμισμα του το δολάριο, ενώ κάποιες άλλες χώρες, όπως η Αλγερία, η Αγκόλα, η Νιγηρία ή το Ιράκ, διαφοροποιούν τις ισοτιμίες των νομισμάτων τους, αλλά όχι σε μεγάλο βαθμό – με αποτέλεσμα να είναι όλα τα κράτη του OPEC σε κάποιο βαθμό εξαρτημένα από την πολιτική της Fed.
Συνεχίζοντας, λόγω της μείωσης της τιμής του πετρελαίου, περιορίζονται τα έσοδα όλων αυτών των κρατών στο εκάστοτε εγχώριο νόμισμα τους, πρακτικά στο ένα προς ένα – ενώ, επειδή όλα έχουν ουσιαστικά τα ίδια βασικά επιτόκια με τις Η.Π.Α., δεν υπάρχουν εξισορροπητικές νομισματικές επιδράσεις στη διατήρηση του ρυθμού ανάπτυξης ή στη μείωση των εισαγωγών τους.
Η ανάπτυξη επιτυγχάνεται μόνο μέσω των επενδύσεων των κρατικών πετρελαϊκών εταιρειών, ενώ η μείωση των εισαγωγών με τις διακριτικές αλλαγές της δημοσιονομικής πολιτικής, όπως είναι η αύξηση των φόρων ή η μείωση των δαπανών του δημοσίου – όπου όμως οι μεν επενδύσεις μπορούν να επιτευχθούν γρήγορα, ενώ η δημοσιονομική πολιτική αργεί να έχει αποτέλεσμα.
Επομένως, η μείωση των εισαγωγών αργεί να συμβεί, ενώ είναι αδύναμη – οπότε τα πλεονάσματα στα ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών τους περιορίζονται άμεσα και δραστικά. Από την άλλη πλευρά, το νομισματικό καθεστώς αυτού του είδους, η σύνδεση δηλαδή με το δολάριο, προϋποθέτει υψηλά πλεονάσματα στο ισοζύγιο, καθώς επίσης, κυρίως, μεγάλα συναλλαγματικά αποθέματα (ρεζέρβες).
Αυτό σημαίνει με τη σειρά του πως όλες αυτές οι χώρες μπορούν να ανταπεξέλθουν βραχύ- και μεσοπρόθεσμα με τον περιορισμό των τιμών της ενέργειας, αλλά όχι μακροπρόθεσμα – ενώ οι περισσότερες χρειάζονται μία τιμή της τάξης των 100 $ ανά βαρέλι, για να ανταπεξέλθουν με τον προϋπολογισμό τους.
Εάν λοιπόν η πτώση των τιμών διατηρηθεί για ένα μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, τότε τα κράτη του OPEC είναι υποχρεωμένα να μειώσουν δραστικά τις εισαγωγές τους – ενώ μόνο η Βενεζουέλα και το Ιράν έχουν υποτιμήσει έντονα τα νομίσματα τους, για διαφορετικούς λόγους η κάθε μία.
Οι υπόλοιπες χώρες θα μπορούσαν επίσης να υποχρεωθούν είτε να υποτιμήσουν τα νομίσματα τους, είτε να υιοθετήσουν μία περιοριστική δημοσιονομική πολιτική (λιτότητα) – με το μεγαλύτερο ρίσκο να αφορά τη Λιβύη, το Ιράκ, το Εκουαδόρ ή τη Νιγηρία. Η Αγκόλα, η Αλγερία και τα Αραβικά Εμιράτα είναι δυνατόν να βρεθούν σύντομα σε μία δυσάρεστη θέση – κάτι που δεν συμβαίνει με τη Σαουδική Αραβία, με το Κατάρ και με το Κουβέιτ που δεν αντιμετωπίζουν κανέναν απολύτως κίνδυνο.
