Η «απροκάλυπτη μονεταριστική χρηματοδότηση» (OMF) θα σήμαινε το τέλος του σημερινού, βασισμένου στην ελεύθερη αγορά χρηματοπιστωτικού και νομισματικού συστήματος – καθώς επίσης των χάρτινων, χωρίς αντίκρισμα χρημάτων
(To άρθρο αποτελείται από 2 Σελίδες)
.
“Το μεγάλο λάθος των κεντρικών τραπεζών της Δύσης επικεντρώνεται στο δογματισμό τους, σύμφωνα με τον οποίο θα αυξηθεί ο ρυθμός ανάπτυξης, εάν τα επιτόκια είναι επαρκώς χαμηλά και η ρευστότητα μεγάλη – αγνοώντας το πρόβλημα της μαζικής υπερχρέωσης της Δύσης, το οποίο δεν επιτρέπει ουσιαστικά τον περαιτέρω δανεισμό και τις επενδύσεις, άρα την ανάπτυξη.
Με απλά λόγια, τα χαμηλά επιτόκια σε περιόδους υπερχρέωσης οδηγούν, στην καλύτερη των περιπτώσεων, σε αναδιατάξεις των χρεών – ποτέ σε ανάπτυξη, μέσω της σύναψης νέων δανείων. Επομένως, η επιτυχία της πολιτικής των κεντρικών τραπεζών είναι σε μεγάλο βαθμό αμφίβολη – ένα ευχολόγιο, όπως θα το διατύπωνε πιο σωστά κανείς.
Όλο και περισσότεροι πάντως κατανοούν ότι, χωρίς μία μεγάλη διαγραφή χρεών σε παγκόσμιο επίπεδο δεν πρόκειται να υπάρξει ανάπτυξη – ενώ όσο πιο πολύ αργούν να ληφθούν ριζικές αποφάσεις προς αυτήν την κατεύθυνση, τόσο πιο επώδυνες θα είναι. Πόσο μάλλον όταν θα μπορούσε να συμβεί ένα απρόσμενο οικονομικό ατύχημα, με απρόβλεπτες συνέπειες – ειδικά επειδή η αξιοπιστία των κεντρικών τραπεζών μειώνεται συνεχώς.
Συνοψίζοντας, ο τελικός του παιχνιδιού θα μπορούσε να είναι η ανάληψη μεγάλου μέρους των δημοσίων χρεών από τις κεντρικές τράπεζες και το πάγωμα τους – οπότε η μαζική εκτύπωση νέων χρημάτων και ο πληθωρισμός. Εδώ οφείλει να γνωρίζει κανείς πως η αύξηση της ρευστότητας δεν είναι συνώνυμη με την εκτύπωση χρημάτων – η οποία συμβαίνει μόνο όταν παγώνουν τα χρέη.
Σε κάθε περίπτωση, ο πληθωρισμός είναι η μοναδική, μεγάλη ελπίδα για να μην καταρρεύσει το σημερινό σύστημα, ο καπιταλισμός, ο οποίος δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς ανάπτυξη – έως ότου βρεθεί ένα άλλο σύστημα που θα εξασφαλίζει την ευημερία, χωρίς να αναπτύσσεται ο πλανήτης συνεχώς, καταναλώνοντας όλους τους φυσικούς του πόρους“.
.
Ανάλυση
Μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση, όλες οι προσπάθειες των κεντρικών τραπεζών των Η.Π.Α., της Ιαπωνίας και της Ευρώπης, έχουν επικεντρωθεί στην προστασία των κρατών από μία βαθιά δομική και οικονομική κρίση – με τη χρησιμοποίηση μίας εξτρεμιστικής, μη συμβατικής νομισματικής πολιτικής, όπου τα βασικά επιτόκια διατηρούνται γύρω από το μηδέν, ενώ η ρευστότητα αυξάνεται διαρκώς, με τη βοήθεια των νέων πακέτων ποσοτικής διευκόλυνσης (QE).
Το παγκόσμιο αυτό μονεταριστικό πείραμα, μοναδικό στην ιστορία, έχει υιοθετήσει ακόμη και αρνητικά επιτόκια για τις καταθέσεις των εμπορικών τραπεζών στις κεντρικές, έτσι ώστε να υποχρεωθούν να δανείσουν την πραγματική οικονομία – χωρίς όμως αποτέλεσμα μέχρι στιγμής, αφού οι τράπεζες, ειδικά στην Ευρώπη, είναι εξαιρετικά αδύναμες (πριν από όλα οι ιταλικές), ενώ δεν είναι πρόθυμες να δανείζουν επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε συνθήκες ύφεσης και υπερχρέωσης. Πόσο μάλλον όταν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια τους (κόκκινα), έχουν φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ σε ορισμένες χώρες όπως στην Ελλάδα, στην Κύπρο, στην Ιταλία κοκ. – οπότε ουσιαστικά δεν υπάρχει έλλειψη χρημάτων, αλλά αξιόχρεων ή πρόθυμων να δανειστούν οφειλετών.
Περαιτέρω, το πλημμύρισμα του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος με πρωτοφανείς ποσότητες χρημάτων χωρίς αντίκρισμα (Fiat money), οι οποίες υπερβαίνουν τα 10 τρις $, έχει απλά διευκολύνει τη μεταφορά πλούτου από τις μεσαίες και κατώτερες εισοδηματικές τάξεις στις ανώτατες – όπως επίσης από τις φτωχές χώρες στις πλούσιες, με κύριο αποδέκτη τη Γερμανία στην Ευρωζώνη.
Στο γράφημα που ακολουθεί φαίνεται η «επέκταση των Ισολογισμών» των κεντρικών τραπεζών στις Η.Π.Α., στην Ευρωζώνη, στην Ελβετία και στην Ιαπωνία – η οποία έχει πάρει τρομακτικές διαστάσεις, ενώ συνεχίζεται ακόμη με διάφορους άμεσους και έμμεσους τρόπους. Συν 400% στις Η.Π.Α., συν 150% στην Ευρωζώνη, συν 500% στην Ελβετία και συν 200% στην Ιαπωνία – ποσοστά που δεν γίνονται εύκολα συνειδητά από πολλούς ανθρώπους.
.
(*Πατήστε στο διάγραμμα για μεγέθυνση)
.
Συνεχίζοντας, τόσο η ΕΚΤ, όσο και η Τράπεζα της Ιαπωνίας, καθώς επίσης η Ελβετία, η Σουηδία κοκ., έχουν υιοθετήσει αρνητικά επιτόκια αναφοράς, ενώ οι Η.Π.Α. είναι οι μοναδικές που προέβησαν σε αύξηση του βασικού επιτοκίου – κάτι που θεωρείται ως μεγάλο λάθος, αφού είναι η πρώτη φορά που η Fed το επιχείρησε σε μία εποχή ύφεσης.
Είναι όμως πλέον σαφές πως οι κατά φαντασία θαυματουργοί κεντρικοί τραπεζίτες έχουν καταναλώσει όλα τους τα νομισματικά όπλα, με ελάχιστη επιτυχία – αφού δεν κατάφεραν να αυξήσουν τον πληθωρισμό, ενώ πουθενά στον πλανήτη δεν φαίνεται να αναζωπυρώνεται ο ρυθμός ανάπτυξης. Αντίθετα, οι τιμές μειώνονται στις περισσότερες περιοχές, με κίνδυνο να βυθιστούν στον αποπληθωρισμό – ο οποίος είναι κυριολεκτικά θανατηφόρος για τις υπερχρεωμένες οικονομίες, αφού αυξάνονται νομοτελειακά τα χρέη τους.
Όσον αφορά την ανάπτυξη, με εξαίρεση τα ψεύτικα στατιστικά πυροτεχνήματα των Η.Π.Α., υποχωρεί διαρκώς – ενώ η εικόνα της παγκόσμιας οικονομίας είναι πολύ χειρότερη, σε σχέση με τα προηγούμενα τρία χρόνια, παρά τις πρωτοφανείς «ενέσεις κορτιζόνης» (ρευστότητας).
Εκτός αυτού, διακρίνονται σοβαρά σημάδια αστάθειας στον τραπεζικό τομέα, ο παγκόσμιος ανιχνευτής ρευστότητας υποχωρεί ανησυχητικά (είδηση), η ύφεση σε πολλούς επιχειρηματικούς τομείς είναι αναμφίβολη, ενώ κλιμακώνονται συνεχώς οι αποπληθωριστικές πιέσεις. Εύλογα διατυπώνονται λοιπόν από πολλούς τα παρακάτω ερωτηματικά:
(α) Τι είναι αυτό που πήγε στραβά, που δεν λειτούργησε δηλαδή όπως προβλεπόταν και πού ακριβώς βρίσκονται τα προβλήματα;
(β) Θα μπορούσε να είναι αποτελεσματική η εξτρεμιστική νομισματική πολιτική εάν δεν γινόντουσαν λάθη; Εάν ναι, ποιές θα ήταν οι παράπλευρες απώλειες;
(γ) Πρόκειται να διενεργήσουν μία αυτοκριτική απογραφή των ενεργειών τους οι κεντρικές τράπεζες, αλλάζοντας τελικά την πολιτική τους ή μήπως θα συνεχίσουν να παρέχουν το ίδιο φάρμακο στις οικονομίες τους, σε όλο και μεγαλύτερες δόσεις;
(δ) Ποιά είναι τα πιθανά επόμενα διαφορετικά βήματα τους, καθώς επίσης οι συνέπειες τους; Εκτός αυτού, πως θα φαινόταν ο πιθανός τελικός του παιχνιδιού των κεντρικών τραπεζών και ποιά θα ήταν τα αποτελέσματα του τόσο για την παγκόσμια οικονομία, όσο και για το χρηματοπιστωτικό σύστημα;
Στα πλαίσια αυτά, όσον αφορά το πρώτο ερώτημα, όλοι γνωρίζουν πως η μη συμβατική πολιτική που εγκαινίασε η Fed, με στόχο την καταπολέμηση της χρηματοπιστωτικής κατάρρευσης διαφορετικά από ότι την εποχή της Μεγάλης Ύφεσης του 1930, είχε στόχο αποκλειστικά και μόνο την αγορά χρόνου – έτσι ώστε να επιλυθούν τα δομικά προβλήματα του συστήματος, καθώς επίσης για να δρομολογηθούν οι απαιτούμενες διαρθρωτικές αλλαγές.
Κάτι ανάλογο συνέβη επίσης με την ΕΚΤ, η οποία προσπάθησε να κερδίσει χρόνο, έτσι ώστε να προλάβουν οι πολιτικοί να επιλύσουν τα προβλήματα των κρατών τους – κυρίως αυτά της νομισματικής ζώνης, η οποία δεν είχε από το ξεκίνημα της μία βιώσιμη κατασκευή, ενώ υποσκάπτονταν τα θεμέλια της από την αλαζονική, αχόρταγη Γερμανία. Εν τούτοις, η Πολιτική δεν απέδωσε τα αναμενόμενα, ωθώντας συνεχώς την μπάλα στην πλευρά του γηπέδου της ΕΚΤ – γεγονός που αποτελεί το πρώτο, κρίσιμο λάθος.
Το δεύτερο μεγάλο λάθος των κεντρικών τραπεζών επικεντρώνεται στο δογματισμό τους, σύμφωνα με τον οποίο θα αυξανόταν ο ρυθμός ανάπτυξης, εάν τα επιτόκια ήταν επαρκώς χαμηλά – αγνοώντας το πρόβλημα της μαζικής υπερχρέωσης της Δύσης, το οποίο δεν επιτρέπει ουσιαστικά τον περαιτέρω δανεισμό και τις επενδύσεις (ανάλυση), άρα την ανάπτυξη.
Με απλά λόγια, τα χαμηλά επιτόκια σε περιόδους υπερχρέωσης οδηγούν, στην καλύτερη των περιπτώσεων, σε αναδιατάξεις (αναδιαρθρώσεις) των χρεών – ποτέ σε ανάπτυξη, μέσω της σύναψης νέων δανείων. Επομένως, η επιτυχία της πολιτικής τους ήταν σε μεγάλο βαθμό αμφίβολη – ένα ευχολόγιο, όπως θα το διατύπωνε πιο σωστά κανείς.
Για να είμαστε βέβαια ειλικρινείς, η νομισματική πολιτική των G7 όταν ξέσπασε η κρίση του 2008 δεν είχε πολλές εναλλακτικές επιλογές – αφού υπήρχαν ολόκληρα βουνά χρεών, οι πολιτικοί αρνούνταν να υιοθετήσουν διαρθρωτικές αλλαγές λόγω των πιέσεων των εκλογέων τους, ενώ ταυτόχρονα κινδύνευε η σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Επομένως, οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες ήταν υποχρεωμένες να ακολουθήσουν έναν μονόδρομο, ευχόμενες να μην κατέληγε στο γκρεμό – όπως δυστυχώς διαπιστώνουν σήμερα.
