Υπάρχουν άλλωστε αρκετές ενδείξεις αυτού του κινδύνου, ο οποίος θα δημιουργούσε τεράστια προβλήματα στις τράπεζες, ειδικά στις καθόλου υγιείς ευρωπαϊκές – όπως, για παράδειγμα, η αύξηση των χρηματικών αποθεμάτων των τραπεζών στην ΕΚΤ, η οποία έχει υπερβεί τα 200 δις € παρά τα αρνητικά επιτόκια, γεγονός που υποδηλώνει πως χάνεται ξανά η εμπιστοσύνη στο σύστημα.
Περαιτέρω, μία ακόμη ένδειξη είναι η πτώση των χρηματιστηρίων διεθνώς η οποία, στις πρώτες 13 ημέρες του 2016, κόστισε 3,16 τρις $ (πηγή) – ενώ θεωρείται ως η χειρότερη αρχή έτους όλων των εποχών για τα αμερικανικά χρηματιστήρια.
Με δεδομένο δε το ότι, τους έξι περασμένους μήνες παρατηρήθηκαν δύο φορές διορθώσεις της τάξης του 10% στις μετοχές των Η.Π.Α., όπως μόνο το 1929, το 2000 και το 2008, στα έτη δηλαδή των μεγάλων κραχ, οι ενδείξεις πυκνώνουν – ειδικά όταν συνοδεύονται από την κατάρρευση των τιμών της ενέργειας και των πρώτων υλών.
.
Οι υπόλοιπες ενδείξεις
Σε γενικές γραμμές φαίνεται πως η χρηματοπιστωτική κρίση, η οποία ξεκίνησε από τις Η.Π.Α. το 2008 με τα ενυπόθηκα δάνεια χαμηλής εξασφάλισης, ενώ συνεχίστηκε με την κρίση χρέους της Ευρωζώνης, στην οποία προστέθηκε πρόσφατα η μεταναστευτική, διευρύνεται στις αναπτυσσόμενες οικονομίες – κυρίως στην Κίνα, στη Ρωσία και στη Βραζιλία.
Στη Ρωσία οφείλεται κυρίως στην πτώση των τιμών των πρώτων υλών και της ενέργειας (από την οποία υποφέρουν επίσης η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Λατινική Αμερική κοκ.), ενώ στην Κίνα στις ασυμμετρίες που δημιουργήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια – λόγω της ανεξέλεγκτης ανάπτυξης της. Το αποτέλεσμα ήταν η δημιουργία της μεγαλύτερης επενδυτικής φούσκας στην παγκόσμια ιστορία, την οποία θα κληθούν να πληρώσουν πολύ ακριβά οι Κινέζοι – γεγονός που θα έχει σοβαρές συνέπειες στις εξαγωγικές χώρες της Ευρώπης, ειδικά σε αυτές που η οικονομία τους στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στις εξαγωγές, όπως η Γερμανία.
Όσον αφορά τη Βραζιλία, η πτώση των τιμών των πρώτων υλών συνοδεύεται από την πολιτική διαφθορά που επικρατεί, καθώς επίσης από μία πολύ κακή οικονομική πολιτική της κυβέρνησης – ενώ όλες μαζί οι αναπτυσσόμενες χώρες υποφέρουν αφενός μεν από το ότι δεν δημιούργησαν ένα ανθεκτικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, αφετέρου από την υπερχρέωση του ιδιωτικού τους τομέα σε δολάρια.
Ως εκ τούτου, αντιμετωπίζουν μία νομισματική καταιγίδα τεραστίων διαστάσεων ήδη από τις αρχές του 2015 (ανάλυση) – η οποία έχει επιδεινωθεί από την αύξηση των βασικών αμερικανικών επιτοκίων.
Επομένως, ευρίσκονται στα πρόθυρα της μητέρας όλων των κρίσεων, αντιμετωπίζοντας τον καταστροφικό συνδυασμό των χαμηλών τιμών των πρώτων υλών, της εκροής των διεθνών κεφαλαίων, των τοπικών επενδυτικών υπερβολών (φούσκες), της αύξησης των επιτοκίων και της ανατίμησης του δολαρίου – η οποία όμως δεν έχει φτάσει ακόμη στα επίπεδα των προηγουμένων κρίσεων (γράφημα).
.
(*Πατήστε στο διάγραμμα για μεγέθυνση)
.
Περαιτέρω, με την επιφύλαξη τυχόν στρατιωτικής σύγκρουσης του Ιράν με τη Σαουδική Αραβία, θα περάσει αρκετός καιρός έως ότου εξισορροπηθούν οι τιμές των πρώτων υλών – γεγονός που θα ήταν καταστροφικό για τη Ρωσία, η οικονομία της οποίας στηρίζεται σχεδόν εξ ολοκλήρου σε αυτές.
Δυσκολίες θα αντιμετωπίσει επίσης η Γερμανία, επειδή είναι εξαρτημένη από τις εξαγωγές – οι οποίες, με τη σειρά τους, εξαρτώνται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την αυτοκινητοβιομηχανία της. Ο συνδυασμός λοιπόν της εξαγωγικής κρίσης που εξελίσσεται ήδη στον πλανήτη, με την κρίση στη βιομηχανία αυτοκινήτων της λόγω του σκανδάλου της Volkswagen, θα προκαλέσει τεράστια προβλήματα στη χώρα, τα οποία ελάχιστοι φαντάζονται.
Τέλος, χώρες όπως η Ελβετία, η Σουηδία, η Δανία, η Νορβηγία και η Μ. Βρετανία, θα βρεθούν αντιμέτωπες επίσης με προβλήματα – οι πρώτες με έντονα νομισματικά, σε συνδυασμό με το ιδιωτικό τους χρέος, ενώ οι δύο τελευταίες λόγω της πτώσης των τιμών του πετρελαίου, αλλά και από τα νομίσματα τους (θα αναφερθούμε σε επόμενα κείμενα αναλυτικά). Για την Ιαπωνία δε είναι περιττό να αναφέρει κανείς ότι, το μεγαλύτερο πείραμα όλων των εποχών που διεξάγει, δεν πρόκειται να επιτύχει – οπότε θα κινδυνεύσει να βυθιστεί στο χάος.
.
Επίλογος
Η Black Rock προβλέπει μία πτώση των τιμών των μετοχών της τάξης του 10%, ενώ η Royal Bank of Scotland προειδοποιεί για ένα καταστροφικό έτος, καθώς επίσης για έναν παγκόσμιο αποπληθωρισμό – όπου οι μετοχές θα χάσουν το 20% της αξίας τους, ενώ το πετρέλαιο θα βυθιστεί στα 16 $.
Συστήνει λοιπόν την πώληση των πάντων, εκτός από τα πολύ αξιόλογα ομόλογα – ενώ ένας από τους βασικούς αναλυτές της γαλλικής Societe Generale θεωρεί πως οι αμερικανικές μετοχές θα υποχωρήσουν κατά 75% (συνολικές απώλειες 22 τρις $)! Η ελβετική UBS πιστεύει επίσης στην πτώση των μετοχών (20-30%), αλλά και του δολαρίου, προτείνοντας την αγορά χρυσού – την τιμή του οποίου προβλέπει στα 3.300 $.
Χωρίς να επεκταθούμε σε λεπτομέρειες, όλοι συμφωνούν πως το 2016 θα είναι εξαιρετικά οδυνηρό για τις αγορές – αφού δεν υπάρχει απολύτως τίποτα, το οποίο να προκαλεί αισιοδοξία. Εν τούτοις αυτό ακριβώς το γεγονός είναι εκείνο που μας δημιουργεί κάποιες αμφιβολίες, σχετικά με το τι θα συμβεί το 2016 – αφού ποτέ δεν πραγματοποιούνται όσα προβλέπει η πλειοψηφία των επενδυτών στις αγορές.
.
