Η Ρωσία είναι μεν αντιμέτωπη με μία τέλεια καταιγίδα, λόγω της κατάρρευσης των τιμών της ενέργειας και των πρώτων υλών, σε συνδυασμό με τις δυτικές κυρώσεις, αλλά η ηγέτιδα του OPEC κινδυνεύει από τον εφιάλτη της χρεοκοπίας
(To άρθρο αποτελείται από 2 Σελίδες)
.
Η συνεχής πτώση των τιμών της ενέργειας παγκοσμίως (άρθρο), ιδιαίτερα το πετρελαϊκό σοκ, σε συνδυασμό με την κατάρρευση των τιμών των μετάλλων λόγω κυρίως της Κίνας, εντείνουν τα προβλήματα στις χώρες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις εξαγωγές ενέργειας – μεταξύ άλλων στη Ρωσία, καθώς επίσης στη Σαουδική Αραβία, η οποία θα μπορούσε να χρεοκοπήσει μέσα στα επόμενα έτη, όσο παράδοξο και αν ακούγεται κάτι τέτοιο.
.
Η Ρωσία
Σε σχέση με τη Ρωσία, η πτώση του ΑΕΠ της κατά -4,6% το δεύτερο τρίμηνο, μετά από το -2,2% το πρώτο, λόγω των καθοδικών τιμών της ενέργειας και των πρώτων υλών, καθώς επίσης των δυτικών κυρώσεων, ανησυχεί σε μεγάλο βαθμό την κυβέρνηση – ενώ, μόνο εάν η τιμή του πετρελαίου σταθεροποιηθεί στα 64 $ το βαρέλι, προβλέπεται ανάπτυξη της τάξης του 0,7% για το 2016.
Ο υψηλός πληθωρισμός ύψους 17,1%, η μείωση των πραγματικών μισθών κατά 8,4%, καθώς επίσης η κατακόρυφη πτώση της ισοτιμίας του ρουβλίου απέναντι στο δολάριο, επιβαρύνουν κατά πολύ την οικονομία της – στην οποία τα έσοδα του κράτους από τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου υπολογίζονται στο 68% των συνολικών, ενώ από τα μέταλλα στο 10%. Σε απόλυτα μεγέθη, τα έσοδα από την πώληση φυσικού αερίου, με κύριο πελάτη την Ευρώπη, τοποθετούνται στα 73 δις $ – από το πετρέλαιο στα 174 δις $, ενώ από τα διάφορα προϊόντα πετρελαίου στα 109 δις $.
Το έλλειμμα του προϋπολογισμού της Ρωσίας θα φτάσει στο -3,7% του ΑΕΠ (γράφημα), το οποίο θεωρείται επικίνδυνο για μία χώρα με ελάχιστα ανεπτυγμένες κεφαλαιαγορές (άρθρο) ενώ, σύμφωνα με το οικονομικό πανεπιστήμιο της Μόσχας, περίπου το 25% των 83 περιφερειών της απειλούνται να χρεοκοπήσουν.
.
.
Περαιτέρω, ενώ η πτώση των τιμών των πρώτων υλών οφείλεται κυρίως σε μονεταριστικές αιτίες, η αντίστοιχη του πετρελαίου έχει γεωπολιτικό χαρακτήρα – όπου, εν προκειμένω, υπεύθυνη θεωρείται η Σαουδική Αραβία, η οποία ως ηγέτιδα των χωρών του OPEC διεξάγει έναν τιμολογιακό πόλεμο εναντίον των αμερικανικών εταιρειών πετρελαίου, επειδή έχουν αυξήσει σημαντικά την παραγωγή τους με τη νέα μέθοδο (Fracking), απειλώντας την.
Εν τούτοις, οι Η.Π.Α. δεν αντιδρούν, λόγω του ότι επιδιώκουν να «γονατίσουν» τη Ρωσία μέσω των χαμηλών τιμών του πετρελαίου – με αποτέλεσμα η παραγωγή να υπερβαίνει σήμερα τη ζήτηση κατά περίπου 3 εκ. βαρέλια ημερησίως, πιέζοντας φυσικά τις τιμές προς τα κάτω.
Με δεδομένο δε το ότι η ύφεση στην Κίνα θεωρείται βέβαιη, ενώ ένας ακόμη παραγωγός πετρελαίου εισέρχεται στην αγορά, το Ιράν, η Ρωσία θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει την τέλεια καταιγίδα – το συνδυασμό πτωτικών τιμών ενέργειας και πρώτων υλών, των διεθνών κυρώσεων, καθώς επίσης της υποτίμησης του νομίσματος της.
Εκτός αυτού, επειδή η Ρωσία δεν μπορεί πλέον να εισάγει τις νέες τεχνολογίες εξόρυξης από τη Δύση, αδυνατεί να αυξήσει την παραγωγή της – ενώ υπολογίζεται πως έως το 2020, εάν όχι πολύ πιο πριν, η παραγωγή της θα μειωθεί κατά 500 χιλ. βαρέλια ημερησίως.
Σύμφωνα τώρα με τη μεγαλύτερη τράπεζα της Ρωσίας, την Sberbank, η Gazprom αντιμετωπίζει σημαντικά χρηματοοικονομικά προβλήματα (πηγή) – αφού ο τζίρος της θα μειωθεί στα 106 δις $ από 146 δις $ το προηγούμενο έτος. Υπενθυμίζεται εδώ πως η συγκεκριμένη εταιρεία αποτελεί το 10% του ρωσικού ΑΕΠ, ενώ «παράγει» το 20% περίπου των εσόδων του δημοσίου.
Ανάλογα προβλήματα αντιμετωπίζει και η Rosneft, οφειλόμενα κυρίως στη συμμετοχή της στον ενεργειακό όμιλο ΤΝΚ-ΒP, έναντι 40 δις $. Η αιτία είναι το ότι, ευρίσκεται στη λίστα των κυρώσεων της Δύσης και δεν έχει πρόσβαση στις διεθνείς κεφαλαιαγορές – οπότε, για να εξυπηρετήσει τα δάνεια της, υποχρεώθηκε να εκδώσει ομόλογα τεράστιου ύψους σε ρούβλια, τα οποία αγοράσθηκαν από τις κρατικές τράπεζες (πηγή).
Η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας αποδέχθηκε τα ομόλογα αυτά ως εγγύηση για την περαιτέρω παροχή δανείων – οπότε, εάν οι τιμές του πετρελαίου συνεχίσουν να υποχωρούν, η κρίση του κλάδου θα επεκταθεί στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας.
Άλλωστε, ο εξωτερικός δανεισμός της Ρωσίας μειώθηκε μεν κατά 170 δις $, με τον αντίστοιχο περιορισμό των συναλλαγματικών αποθεμάτων της (από τα 524 δις $ στα 361 δις $), αλλά παραμένει αρκετά υψηλός – οπότε η κρίση θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μία μεγάλη περιπέτεια για ολόκληρη τη χώρα.
