Εάν δεν αλλάξουν ριζικά οι συνθήκες στην οικονομία, θα συνεχίσουν να αυξάνονται τα χρέη, θα δημιουργούνται φούσκες στις αγορές, ενώ θα υπάρχουν αθετήσεις πληρωμών και χρεοκοπίες – έως ότου το σύστημα καταρρεύσει εντελώς
(To άρθρο αποτελείται από 3 Σελίδες)
Αρχείο – συλλογή διαχρονικών και εκπαιδευτικών αναλύσεων
.
“Από την πλευρά της θεωρίας, πιστεύει κανείς πως σε μία ολοκληρωμένη οικονομία της αγοράς επικρατεί ο απόλυτος ανταγωνισμός – ότι δεν υπάρχει κανένας, ο οποίος να έχει μεγάλη ισχύ, καθορίζοντας τις συνθήκες. Οι σημερινές πανίσχυρες πολυεθνικές δεν προβλέπονται από τη θεωρία – ενώ από την άλλη πλευρά υποτίθεται πως, όταν χαμηλώνουν οι μισθοί, οι εργαζόμενοι μειώνουν τις ώρες εργασίας τους.
Στην πραγματικότητα όμως, οι πολυεθνικές αυξάνουν συνεχώς την ισχύ τους, καθορίζοντας οι ίδιες τους κανόνες του παιχνιδιού – ενώ οι εργαζόμενοι αυξάνουν τις ώρες εργασίας τους, όταν μειώνονται οι μισθοί τους, αναζητώντας μία δεύτερη δουλειά, η οποία είναι συνήθως πιο κακοπληρωμένη από την πρώτη. Έτσι «παράγουν» ανεργία, η οποία μειώνει ακόμη περισσότερο τις αμοιβές τους – διαιωνίζοντας το πρόβλημα”.
.
Ανάλυση
Η χρηματοπιστωτική κρίση ξέσπασε σαν αποτέλεσμα του γεγονότος ότι, αγοράζονταν σπίτια αξίας 300.000 $ με τη λήψη δανείων 400.000 $, από άτομα με χαμηλή πιστοληπτική ικανότητα – κάτι που συνέβαινε μεν σε μεγάλη έκταση στις Η.Π.Α., στις οποίες οι εργαζόμενοι συμπλήρωναν τους χαμηλούς μισθούς τους με δάνεια και πιστωτικές κάρτες, αλλά χαρακτήριζε επίσης αρκετές άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης εν μέρει της Ελλάδας.
Αυτός που διαχειρίζεται τώρα τα οικονομικά του με τέτοιον τρόπο, δεν πρέπει λογικά να εκπλήσσεται, όταν αργότερα κατάσχεται το σπίτι του – ούτε φυσικά οι τράπεζες, οι οποίες εγκρίνουν τέτοια ενυπόθηκα ή καταναλωτικά δάνεια, αδυνατώντας στη συνέχεια να τα εισπράξουν και απειλούμενες να χρεοκοπήσουν.
Άλλωστε τα δάνεια οφείλουν να λαμβάνονται μόνο για επενδυτικούς σκοπούς, μέσω των οποίων εξασφαλίζεται η επιστροφή τους – σε καμία περίπτωση για καταναλωτικούς, όπου η αποπληρωμή των δανείων στηρίζεται σε άλλες ασταθείς πηγές εισοδημάτων και ειδικά στους μισθούς.
Εύλογα λοιπόν πολλαπλασιάσθηκαν οι κατασχέσεις και οι πλειστηριασμοί, κατέρρευσαν οι τιμές των ακινήτων από τη μεγάλη προσφορά, ενώ το κράτος υποχρεώθηκε να διασώσει, καθώς επίσης ρυθμίσει καλύτερα το χρηματοπιστωτικό κλάδο – αν και με πολύ περιορισμένη, εάν όχι με μηδενική επιτυχία, αφού οι τράπεζες διοικούν απολυταρχικά τον πλανήτη.
Η διάσωση τώρα των τραπεζών από τα κράτη, σε συνδυασμό με τη μείωση των εσόδων τους λόγω της ύφεσης που ακολούθησε, προκάλεσε την κρίση κρατικού χρέους (Sovereign Debt Crisis) – με ορισμένες χώρες να αντιμετωπίζουν την ύφεση αντί για τα χρέη, αυξάνοντας τις δημόσιες δαπάνες, καθώς επίσης με κάποιες άλλες να τοποθετούν τα δημόσια χρέη, άρα τη μη αύξηση των ελλειμμάτων, ως πρώτη προτεραιότητα, μειώνοντας τις δαπάνες (πολιτική λιτότητας).
Στα πλαίσια αυτά, το έλλειμμα του προϋπολογισμού των Η.Π.Α., το οποίο ξεπέρασε το 10% του ΑΕΠ, δεν θεωρήθηκε πως αιτιολογούσε προγράμματα αναδιάρθρωσης της οικονομίας, ούτε τη δραστηριοποίηση του ΔΝΤ – ενώ στην περίπτωση της Ελλάδας προκάλεσε μία παγκόσμια κατακραυγή (γράφημα, Η.Π.Α. δεξιά στήλη, διακεκομμένη γραμμή – το έλλειμμα του 2014 της Ελλάδας οφείλεται κυρίως στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών).
.
.
Παρά το ότι λοιπόν ο μοναδικός τρόπος της αποφυγής μίας καταστροφικής ύφεσης, η οποία συνήθως καταλήγει στη θανατηφόρο ασθένεια του αποπληθωρισμού, είναι η αύξηση των δημοσίων δαπανών, η Ελλάδα υποχρεώθηκε στη λήψη εκείνου του φαρμάκου που επιταχύνει την αρρώστια – ενώ οι Η.Π.Α., η Μ. Βρετανία και άλλες χώρες έκαναν ακριβώς το αντίθετο.
.
Οι παγκόσμιες ασυμμετρίες
Οι ασυμφωνίες μεταξύ των διαφόρων χωρών επεκτείνονται και σε άλλους τομείς, όπως για παράδειγμα στις παγκόσμιες ανισορροπίες. Ειδικότερα, ορισμένοι κατηγορούν τις Η.Π.Α. ή τη Μ. Βρετανία, ισχυριζόμενοι πως ζουν επάνω από τις δυνατότητες τους, «παράγοντας» ελλείμματα και χρέη.
Κάποιοι άλλοι κατηγορούν τη Γερμανία ή την Ολλανδία, λέγοντας πως ζουν εις βάρος των άλλων, δημιουργώντας μεγάλα πλεονάσματα στα ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών τους – λόγω της πολιτικής του μερκαντιλισμού που έχουν υιοθετήσει (μισθοί των εργαζομένων τους πολύ χαμηλότεροι από την παραγωγικότητα τους, εμπόδια στις εισαγωγές από άλλες χώρες κοκ.).
Επομένως, δεν υπάρχει μία παγκόσμια συμφωνία, σχετικά με το εάν οι ελλειμματικές χώρες πρέπει να σταματήσουν να ζουν πάνω από τις δυνατότητες τους ή εάν οι πλεονασματικές οφείλουν να πάψουν να ζουν εις βάρος των άλλων – γεγονός που αφορά βέβαια τα ισχυρά κράτη, αφού τα αδύναμα, όπως η Ελλάδα, υποχρεώνονται να σταματήσουν αυτού του είδους τις «παρεκτροπές», πληρώνοντας ένα πανάκριβο τίμημα.
