Προηγείται η επίσημη δήλωση της χρεοκοπίας της Ελλάδας, εν πρώτοις εντός της Ευρωζώνης, για να προστατευθεί από τους δανειστές της – επίσης ένα σχέδιο ανάγκης, για την ακούσια ίσως υιοθέτηση του εθνικού νομίσματος
(To άρθρο αποτελείται από 3 Σελίδες)
.
Κατ’ αρχήν δεν είμαστε δογματικά υπέρ του ευρώ, έχουμε αναφέρει πολλές φορές ότι πρόκειται για ένα θνησιγενές νόμισμα, καθώς επίσης ότι δεν θα επιβιώσει η Ευρωζώνη, εάν δεν ενωθεί δημοσιονομικά και πολιτικά. Επίσης πως δεν έπρεπε να είχαμε μπει στην Ευρωζώνη, αφού το επιχειρήσαμε ήμασταν υποχρεωμένοι να λάβουμε τα μέτρα μας και δεν το κάναμε, ενώ σήμερα είμαστε εγκλωβισμένοι – ειδικά μετά την υπογραφή του PSI, μετά από την οποία έχουν κλείσει όλες οι έξοδοι κινδύνου.
Περαιτέρω, δεν γνωρίζουμε δυστυχώς ποιό είναι το «μη χείρον βέλτιστο» σήμερα (το παρελθόν δεν επιστρέφει) – το εάν θα μας κοστίσει δηλαδή περισσότερο η παραμονή μας στην Ευρωζώνη ή η μονομερής έξοδος μας από την ΕΕ, ως απαραίτητη προϋπόθεση εξόδου από το κοινό νόμισμα (ανάλυση μας ήδη από το 2009). Αυτή είναι άλλωστε η αιτία, λόγω της οποίας ξεκινήσαμε το διάλογο της δραχμής – ελπίζοντας να βρεθούν οι πλέον ορθολογικές, ρεαλιστικές απαντήσεις σε ένα θέμα που ασφαλώς απασχολεί πολλούς Έλληνες.
Στα πλαίσια αυτά, ο κ. Ιγγλέσης ήταν ο δεύτερος που είχε την προθυμία να απαντήσει στις απορίες που αναφέραμε με το άρθρο μας «Τα ερωτηματικά της δραχμής» – ενώ ο πρώτος διαμαρτυρήθηκε, επειδή δεν επιτρέψαμε τις κομματικές αναφορές, όπως άλλωστε είχαμε παρακαλέσει στον επίλογο του κειμένου μας, με αποτέλεσμα να μην αναρτήσουμε τελικά την ενδιαφέρουσα άποψη του.
Φυσικά θα επιθυμούσαμε μία αναλυτική απάντηση κάτω από την εκάστοτε απορία μας και όχι τη σημείωση/αναφορά, σύμφωνα με την οποία δεν επιτρέπει κάτι τέτοιο ένα περιορισμένο άρθρο – αφού δεν θέσαμε κανένα όριο, όσον αφορά την έκταση του. Σεβόμαστε βέβαια την άποψη του συγγραφέα, όσον αφορά τον τρόπο της απάντησης, την οποία όμως δεν θα υιοθετήσουμε – έτσι ώστε να είμαστε περισσότερο σαφείς. Ως εκ τούτου, επιλέξαμε να τοποθετηθούμε με πλάγια γράμματα, κάτω από τα βασικά στοιχεία του άρθρου, τα οποία προσθέτουμε ξανά – είναι δε τα εξής:
.
Η ισοτιμία
Εισαγωγή του εθνικού νομίσματος με ισοτιμία ένα προς ένα, δηλαδή μια Νέα Δραχμή προς ένα ευρώ. Όλα, μισθοί, συντάξεις, εισοδήματα, οι τιμές των προϊόντων και των υπηρεσιών καθώς και τα κάθε είδους δάνεια στο εσωτερικό θα μετατραπούν, από την πρώτη στιγμή, στο εθνικό νόμισμα με αυτή την ισοτιμία. Θα έχει προηγηθεί με απόφαση της κυβέρνησης η εθνικοποίηση της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), δηλαδή, η αποδέσμευσή της από παράρτημα της ΕΚΤ, η εκχώρηση του εκδοτικού δικαιώματος και η τοποθέτηση νέας διοίκησης. Η ΤτΕ θα επανέλθει, τουλάχιστον, στο καθεστώς που ίσχυε πριν την είσοδο στην Ευρωζώνη. Αμέσως μετά η Τράπεζα της Ελλάδος θα «κλειδώσει» την ισοτιμία ένα προς ένα.
Το «κλείδωμα» της ισοτιμίας εφαρμόστηκε στο παρελθόν και εφαρμόζεται σήμερα από διάφορες χώρες. Θυμίζουμε ότι η Ελλάδα διατηρούσε, επί περίπου 20 χρόνια, σταθερή ισοτιμία 30 δραχμές προς ένα δολάριο. Η Αργεντινή είχε σταθερή ισοτιμία, επί δέκα χρόνια, ένα πέσος προς ένα δολάριο, με τις ευλογίες του ΔΝΤ. Η χρεοκοπία της Αργεντινής το 2001 δεν οφείλετο στην «κλειδωμένη» ισοτιμία, αλλά στην ελεύθερη εξαγωγή κεφαλαίων. Η Βουλγαρία έχει σταθερή ισοτιμία για το λέβα (1,9558 λέβα ανά ευρώ). Η ελβετική κεντρική τράπεζα «κλείδωσε» το φράγκο σε σχέση με το ευρώ από το Σεπτέμβριο του 2011 μέχρι τον Ιανουάριο του 2015, προκειμένου αυτό να μην υποτιμηθεί. Το κινεζικό γιουάν βρίσκεται σε σταθερή ισοτιμία με το αμερικανικό δολάριο και όποτε κρίνεται απαραίτητη η διόρθωσή του, αυτό γίνεται με απόφαση της κυβέρνησης και όχι από τις χρηματαγορές.
Τα παραδείγματα αυτά δείχνουν ότι «κλειδωμένη» ισοτιμία μπορεί και πρέπει να υπάρξει. Έτσι η Νέα Δραχμή δε θα είναι ελεύθερα διαπραγματεύσιμη στα χρηματιστήρια συναλλάγματος και δε θα μπορεί να δεχτεί κερδοσκοπικές – υποτιμητικές επιθέσεις. Γι’ αυτό όσοι μιλούν για υποτίμηση απλώς τρομοκρατούν τους πολίτες. Με τον τρόπο αυτό μετάβασης στο εθνικό νόμισμα, δηλαδή, ισοτιμία ένα προς ένα και στη συνέχεια το «κλείδωμά» της, δε θα αυξηθούν οι τιμές των εισαγόμενων προϊόντων και υπηρεσιών και άρα δε θα υπάρξουν πληθωριστικές πιέσεις.
Παράλληλα η Ελλάδα δε θα χρειάζεται να σπαταλάει τα συναλλαγματικά αποθέματά της από τις εξαγωγές προϊόντων, τον τουρισμό και τη ναυτιλία σε μια απέλπιδα προσπάθεια να στηρίξει την επιθυμητή ισοτιμία της Νέας Δραχμής.
.
Απάντηση (εφεξής Βασίλης Βιλιάρδος):
Δεν εκφράσαμε καμία απορία σχετικά με την ισοτιμία, αλλά συμφωνούμε με τον καθορισμό της στο 1:1, ενώ είναι δικαίωμα μας να την επιλέξουμε – άλλωστε κάτι ανάλογο είχε κάνει η Τουρκία με την υιοθέτηση της νέας λίρας μετά την υπαγωγή της στο ΔΝΤ (άρθρο). Σήμερα βέβαια η ισοτιμία της λίρας ως προς το δολάριο είναι 1:2,85 – γεγονός που σημαίνει πως έχει υποτιμηθεί έκτοτε σχεδόν κατά 300% (τρόπος του λέγειν, αφού μαθηματικά δεν είναι εύλογο), ενώ τα επόμενα είναι αυτονόητα.
Όσον αφορά όμως την εθνικοποίηση της Τράπεζας της Ελλάδας, η αναφορά δεν είναι τόσο σαφής, εκτός της «απελευθέρωσης» της από την ΕΚΤ – αφού δεν ήταν εθνικοποιημένη πριν την είσοδο μας στην Ευρωζώνη, ανήκοντας μόλις κατά περίπου 6% στο δημόσιο. Εμείς πάντως δεν γνωρίζουμε εάν μπορεί να εθνικοποιηθεί, αφού έχει ανανεωθεί σχετικά πρόσφατα η εκδοτική της σύμβαση με το κράτος – ενώ το σημαντικότερο δεν είναι σε ποιόν ανήκει μία κεντρική τράπεζα, αλλά το ποιός καθορίζει την πολιτική της (ανάλυση). Το πρόβλημα αυτό απασχολεί άλλωστε τη Ρωσία, η οποία έχει ασφαλώς μεγαλύτερες δυνατότητες – ενώ η επίλυση του δεν είναι καθόλου εύκολη.
Σε σχέση με το «κλείδωμα» της ισοτιμίας, η αναφορά στην Ελβετία είναι ατυχής – αφού διατηρούσε κλειδωμένη την ισοτιμία του νομίσματος της έως τον Ιανουάριο του 2015 με τεράστιο κόστος, το οποίο την ανάγκασε ξαφνικά να το αποδεσμεύσει (άρθρο).
Για την Αργεντινή έχουμε επίσης διαφορετική άποψη, θεωρώντας πως η υπαγωγή της στο ΔΝΤ πριν τη χρεοκοπία της, επιταχύνθηκε από τη σύνδεση του νομίσματος της με το δολάριο (ανάλυση) – ενώ οι εκροές κεφαλαίων συναντώνται σε όλες τις χώρες που έχουν μεγάλα ελλείμματα στα ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών τους, καθώς επίσης μεγάλα εξωτερικά χρέη, οπότε κινδυνεύουν είτε από μεγάλο πληθωρισμό, είτε από αθέτηση εξωτερικών πληρωμών (χρεοκοπία).
Για την Κίνα έχουμε επίσης άλλη άποψη, αφού προφανώς δεν συγκρίνεται με την Ελλάδα, διαθέτοντας τεράστια συναλλαγματικά αποθέματα, τα οποία της επιτρέπουν τον έλεγχο της ισοτιμίας του νομίσματος της – γα το οποίο έχει δύο αγορές (on shore και offshore γουάν, ερμηνεία).
Στη Βουλγαρία και στην Ελλάδα δεν υπάρχει λόγος να αναφερθούμε. Γενικότερα για τη μη ελεύθερα διαπραγματεύσιμη ισοτιμία, θα λέγαμε πως μπορεί να επιτευχθεί με όλες τις συνέπειες που συνοδεύουν κάτι τέτοιο όσον αφορά τις εισαγωγές, τα ταξίδια κοκ. – αλλά μόνο για ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα, κατά τη διεθνή εμπειρία.
.
Οι καταθέσεις
Όλες οι καταθέσεις, ιδιωτών και επιχειρήσεων, μπορούν να παραμείνουν σε ευρώ και να αποτελούν καταθέσεις σε συνάλλαγμα. Έτσι οι πολίτες, από την πρώτη στιγμή, δε θα ανησυχούν ότι μπορεί να υπάρξει μείωση της περιουσίας τους από μια υποτιθέμενη υποτίμηση της δραχμής. Επειδή, από την αρχή, όλες οι συναλλαγές θα γίνονται στο εθνικό νόμισμα, όταν εκταμιεύονται οι καταθέσεις στην εσωτερική αγορά θα μετατρέπονται σε δραχμές, πάντα με ισοτιμία ένα προς ένα. Αντίθετα όταν εκταμιεύονται για πληρωμές στο εξωτερικό, όπως εισαγωγές προϊόντων, τουρισμό, σπουδές, υγεία κτλ. σε ευρώ.
.
Απάντηση
Εν πρώτοις οι καταθέσεις σε ευρώ είναι πλασματικές, αφού οι τράπεζες δεν τις έχουν, ενώ είναι χρεοκοπημένες. Τυχόν εθνικοποίηση τους, η οποία θα ήταν απαραίτητη εάν η χώρα μας επέστρεφε στη δραχμή, αφενός μεν δεν θα δημιουργούσε ως δια μαγείας τις καταθέσεις, αφετέρου δεν θα ήταν καθόλου εύκολη – μετά την πρόσφατη εκποίηση τους, σε εξευτελιστικές τιμές στα ξένα κερδοσκοπικά κεφάλαια, εις βάρος των υφισταμένων μετόχων τους και ιδίως του δημοσίου.
Το υπόλοιπο μετοχικό τους μερίδιο ανήκει στο ΤΧΣ, το οποίο έχει υπαχθεί στο ΤΑΙΠΕΔ που με τη σειρά του έχει εκχωρηθεί στους δανειστές, μαζί με τα ενεργειακά μας αποθέματα – οπότε δεν γνωρίζουμε ποιές είναι ακριβώς οι δυνατότητες μας. Τέλος, επειδή οι καταθέσεις είναι ανύπαρκτες, δεν υπάρχει λόγος να αναφερθούμε στη χρήση τους στο εσωτερικό και εξωτερικό – παρά το ότι οι αναφορές δεν είναι σαφείς.
.
