Σε αντίθεση με το παρελθόν, στη σημερινή «αρχιτεκτονική» του πλανήτη οι υπερδυνάμεις είναι πολύ πιο εξαρτημένες μεταξύ τους – ενώ καμία δεν φαίνεται να επιδιώκει μία κατά μέτωπο σύγκρουση, παρά τα έντονα γεωπολιτικά προβλήματα που υπάρχουν.
(To άρθρο αποτελείται από 2 Σελίδες)
.
Τα αμερικανικά σχέδια στην Ασία
Η υπερδύναμη «διαχειρίζεται» την περιοχή όπως ένα επενδυτικό κεφάλαιο δημιουργεί το χαρτοφυλάκιο του – «κατασκευάζοντας» μία συμμαχία κρατών (Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Ταιβάν, Φιλιππίνες κλπ.), της οποίας ηγείται, παρέχοντας προστασία, με στόχο τον περιορισμό των ηγεμονικών βλέψεων της Κίνας.
Την ίδια στιγμή λειτουργεί όπως ένα κερδοσκοπικό κεφάλαιο, το οποίο διευρύνει τις επενδύσεις του σε πολλά προϊόντα, με στόχο την προστασία του απέναντι στα ρίσκα – υποχρεώνοντας, μεταξύ άλλων, την Κίνα, να συμμετέχει στους «Θεσμούς» και να σέβεται τους κανόνες της διεθνούς κοινότητας (άρθρο).
Ουσιαστικά λοιπόν λέει στην Κίνα πως δεν είναι η ηγεμονική δύναμη της Ασίας – αφού κανένα κράτος της περιοχής δεν είναι υποχρεωμένο να την υπακούει. Φυσικά οι Η.Π.Α. οφείλουν να πείθουν τις χώρες της περιοχής, σχετικά με το ότι μόνο αυτές μπορούν να εγγυηθούν την ασφάλεια τους – γεγονός, απέναντι στο οποίο έχουν δημιουργηθεί αμφιβολίες, μετά την κρίση της Ουκρανίας.
Ειδικά η Ιαπωνία, η οποία παρακολουθεί πολύ προσεκτικά τις κινήσεις των Η.Π.Α. στην Ουκρανία, κυρίως τη σύγκρουση με τη Ρωσία, αναρωτιέται πλέον εάν η υπερδύναμη είναι σε θέση να εξασφαλίσει την ειρήνη στην περιοχή – αφού δεν μπόρεσε να προστατεύσει την Κριμαία, από την προσάρτηση της στη Ρωσία.
.
Η σύγκριση των ΗΠΑ και της Κίνας ανά τομέα – με κόκκινο χρώμα απεικονίζεται η Κίνα και τα μεγέθη που έχει πετύχει ανά κατηγορία, σε σύγκριση με τις ΗΠΑ (γαλάζιο χρώμα). Τα σημαντικότερα σημεία είναι οι εξαγωγές (exports), όπου η Κίνα έχει ξεπεράσει σε συνολική αξία τις ΗΠΑ, ενώ ενδιαφέρον ο συνδυασμός των πληροφοριών της ανεργίας (6,2% ΗΠΑ, 4,1% Κίνα κανονικά σήμερα – τα στοιχεία του γραφήματος ήταν προβλέψεις του 2012 του CIA Factbook), καθώς και του κατά κεφαλήν ΑΕΠ (αναλογία ΗΠΑ – Κίνα 5:1). Συγκεκριμένα, όταν η Κίνα από αναπτυσσόμενη οικονομία, καταλήξει να εξελιχθεί σε ανεπτυγμένη, με κατά κεφαλήν ΑΕΠ ίσο με αυτό των ΗΠΑ, η χώρα θα αποτελεί τον απόλυτο οικονομικό κυρίαρχο – με ΑΕΠ που μπορεί να φθάνει και τα 30 τρις δολάρια (διπλάσιο των ΗΠΑ).
(*Πατήστε στην εικόνα για μεγέθυνση)
.
Στο προηγούμενο γράφημα απεικονίζονται οι δύο χώρες, όσον αφορά μία σειρά μεγεθών και επιδόσεων τους – όπου φαίνεται η υπεροχή των Η.Π.Α., στους περισσότερους τομείς. Η Κίνα βέβαια καλύπτει με πολύ γρήγορο ρυθμό τις διαφορές – με κίνδυνο όμως να καταρρεύσει απότομα και ξαφνικά, ειδικά λόγω της λεηλασίας των φυσικών πόρων της, καθώς επίσης των «εξτρεμιστικών» καταστροφών στο φυσικό της περιβάλλον.
.
Τα κινεζικά σχέδια στην Ασία
«Η Ασία στους Ασιάτες» (ανάλυση), η παραλλαγή του δόγματος Μονρόε δηλαδή, με βάση το οποίο η Κίνα θέλει να εκδιώξει τις Η.Π.Α. από την περιοχή, φαίνεται να είναι η βασική στρατηγική της – ενώ δημόσια η κινεζική κυβέρνηση δίνει την εντύπωση πως έχει ειρηνικές προθέσεις.
Στην πραγματικότητα όμως υπάρχουν πολλές διασυνοριακές συγκρούσεις με μία σειρά άλλων κρατών, όπου η Κίνα συμπεριφέρεται όλο και πιο επιθετικά – όπως με την Ιαπωνία (άρθρο), με το Βιετνάμ και με τις Φιλιππίνες, όσον αφορά διάφορες ομάδες νησιών, καθώς επίσης πετρελαϊκά κοιτάσματα. Με την Ινδία υπάρχουν επίσης διαφορές, αναφορικά με τα σύνορα των δύο χωρών – όπου η Κίνα εγείρει έμμεσες αξιώσεις.
Στον τομέα βέβαια του πολεμικού εξοπλισμού η Κίνα, με 166 δις $ (188 δις κατά άλλους), ευρίσκεται σε πολύ μεγάλη απόσταση, πίσω από τις Η.Π.Α. (640 δις $). Εν τούτοις, οι δαπάνες της Κίνας αυξάνονται κάθε χρόνο με μεγάλο ρυθμό – ιδίως στην κατασκευή αεροπλανοφόρων και πυραυλικών συστημάτων. Αντίθετα, οι υπερχρεωμένες Η.Π.Α. δεν μπορούν να διατηρήσουν για πολύ ακόμη τις δαπάνες εξοπλισμού τους σε αυτό το ύψος – οπότε η Κίνα θα καλύψει κάποια στιγμή τη διαφορά.
Στον πίνακα που ακολουθεί, φαίνονται οι χώρες με τις μεγαλύτερες δαπάνες πολεμικού εξοπλισμού (2012), με κατάταξη το ποσοστό επί του ΑΕΠ τους – σε δολάρια.
.
| Α/Α | Χώρα |
Ποσοστό ΑΕΠ |
Ποσόν |
| 1 | Σαουδική Αραβία* |
8,9% |
57 δις |
| 2 | Η.Π.Α. |
4,4% |
682 δις |
| 3 | Ρωσία** |
4,4% |
91 δις |
| 4 | Νότια Κορέα |
2,7% |
32 δις |
| 5 | Ινδία |
2,5% |
46 δις |
| 6 | Γαλλία |
2,3% |
59 δις |
| 7 | Τουρκία** |
2,3% |
18 δις |
| 8 | Κίνα** |
2,0% |
166 δις |
| 9 | Ιταλία** |
1,7% |
34 δις |
| 10 | Αυστραλία |
1,7% |
26 δις |
| 11 | Βραζιλία |
1,5% |
33 δις |
| 12 | Γερμανία** |
1,4% |
46 δις |
| 13 | Καναδάς** |
1,3% |
23 δις |
| 14 | Ιαπωνία |
1,0% |
56 δις |
* 2,5% ή 61 δις με εκτίμηση Sipri
** Εκτίμηση Sipri
.
Ολοκληρώνοντας, για τις περισσότερες γειτονικές χώρες η Κίνα θεωρείται ως απειλή – για τις 8 από τις 10 οι Η.Π.Α. αντιμετωπίζονται ως ο σημαντικότερος σύμμαχος τους, ενώ η Κίνα ως ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την εδαφική τους ακεραιότητα.
To άρθρο αποτελείται από 2 Σελίδες (…)
