Γιατί δεν αντιδράει η ελληνική κοινωνία στα καταστροφικά μνημόνια, υπό το πρίσμα της ψυχολογίας – οι ενδεχόμενοι κίνδυνοι στην Ευρώπη
(To άρθρο αποτελείται από 2 Σελίδες)
Άποψη
Οι προϋποθέσεις για να αντιδράσει ένας υγιής οργανισμός σε μια απειλή είναι τα ερεθίσματα, ο θυμός κι ο φόβος, που κινητοποιούν το μηχανισμό επιβίωσης. Αυτά τα δυο συναισθήματα είναι οι δυο προάγγελοι της βίας. Είναι ο μηχανισμός που κάνει το σκυλί να επιτίθεται, που κρύβεται στους πολέμους, στους ξεσηκωμούς, στις επαναστάσεις, τις καταλήψεις των σχολείων, την τρομοκρατία και κάθε βίαιο γεγονός. Λογικά, αν δεν υφίστανται ερεθίσματα και απολέσεις το μηχανισμό, θα απολέσεις και την επιβίωση.
Με αυτή την πραγματικότητα στο νου μας ας προσπαθήσουμε να ανιχνεύσουμε γιατί οι δυτικές κοινωνίες δεν αντιδρούν σήμερα στην ολομέτωπη επίθεση που έχουν δεχθεί και ειδικότερα γιατί δεν αντιδρούν οι συμπατριώτες μας. Λέγεται ότι η βία φέρνει βία, αλλά είναι πάντα έτσι; Ή για να εκφράσουμε αλλιώς το ερώτημα, υπό ποιες προϋποθέσεις η βία φέρνει βία; Ή στη βία αντιδρούν όλοι οι οργανισμοί ή μόνον οι υγιείς; Με τον ίδιο τρόπο αντιδρά ο λύκος και το πρόβατο; Ας προβληματιστούμε παρακάτω για την κατάσταση υγείας της κοινωνίας μας.
Σύμφωνα με τον οργανωσιακό ψυχολόγο Adam Grant, οι άνθρωποι χωρίζονται σε 3 κατηγορίες, τους givers, δηλαδή τους δότες, τους takers, δηλαδή τους νάρκισσους και τους matchers, θα κάνω κάτι για σένα, αν κάνεις κάτι για μένα, που είναι και οι περισσότεροι, δηλαδή αυτούς που ισορροπούν ανάμεσα στο δίνω και παίρνω.
Το εντυπωσιακό είναι ότι οι δύο πρώτες κατηγορίες αναπτύσσουν διακριτές ψυχικές παθογένειες, οι οποίες είναι καταστροφικές τόσο για τους ίδιους όσο και για τις κοινότητες που ανήκουν.
Όλοι έχουμε αντιμετωπίσει τις 3 κατηγορίες ανθρώπων στη δουλειά μας, στο περιβάλλον μας, στο μικρόκοσμο μας και θ΄ αναγνωρίσουμε σ΄ αυτές τον εαυτό μας, υποθέτουμε ότι εκτός των βασικών κατηγοριών θα υπάρχουν και υποκατηγορίες. Εδώ θα μας απασχολήσουν οι δυο ακραίοι χαρακτήρες, τα χαρακτηριστικά τους και ο τρόπος συμπεριφοράς τους όπως περιγράφονται από τον ψυχολόγο, με κάποιους δικούς μας ισχυρισμούς, δηλαδή θα εξετάσουμε πως συμπεριφέρονται σε φυσιολογικές και συνθήκες πίεσης ο δότης και ο νάρκισσος.
Ο δότης είναι ο πρόθυμος, ο δωρητής, «τι μπορώ να κάνω για σας», αυτός που θέλει να προσφέρει στην ομάδα, που βάζει πάνω απ’ όλα την ομάδα, που αφιερώνει χρόνο να βοηθήσει το συνάδελφό του, που ρωτάει αν δεν ξέρει κάτι, που αφοσιώνεται με πάθος και δίνεται σε αυτό που κάνει με ζήλο, με φιλότιμο. Είναι ο αποτελεσματικός και παραγωγικός εργαζόμενος που φέρνει διπλάσια και τριπλάσια θετικά αποτελέσματα στον εργασιακό του χώρο. Είναι αυτός που προάγει την ομάδα, ενώ ο ίδιος θυσιάζει τον εαυτό του και μπορεί να παρουσιάζει τη χειρότερη απόδοση, γιατί θα έχει ξοδέψει το χρόνο του βοηθώντας τους άλλους της ομάδας. Η συνεισφορά του στην ομάδα είναι καθοριστική για την επιτυχία της. Συναντάται τόσο στην κορυφή ενός οργανισμού όσο και στη βάση του.
Ο νάρκισσος είναι ο ατομιστής, αυτός που τα ξέρει όλα, που δε ρωτάει, που νοιάζεται υπερβολικά για τον εαυτό του (που δεν θα παραχωρήσει πρόθυμα τη θέση του στον ηλικιωμένο ή την εγκυμονούσα γυναίκα στο λεωφορείο αν ο καθωσπρεπισμός δεν το επιβάλλει, ο λουφαδόρος συνάδελφος που προσποιείται ότι πάντα πνίγεται στη δουλειά, που κοιτάει να εκμεταλλευτεί τους άλλους γύρω του, ο αεράτος ή αεράτη ακτινοβολούντες αστέρες της τηλεόρασης, της βιομηχανίας της διασκέδασης , δηλαδή γνώριμες εικόνες).
Αναγνωρίζεται εύκολα παντού από τον τρόπο που μιλάει στον ταξιτζή ή στο σερβιτόρο. Από τον τρόπο που αναζητά να προβληθεί, μέσα από το ακριβό αυτοκίνητο φετίχ, το ομορφότερο σπίτι με πισίνα στην ακριβότερη περιοχή, το αποκλειστικό προνόμιο να καθήσει στην πρώτη σειρά στο θέατρο- οι επίσημοι, πρώτο τραπέζι πίστα κ.ο.κ , ο «μεγάλος» (όλοι έχουμε ακούσει την προσφώνηση «μεγάλε» ως ουσιαστικό). Είναι, εν τέλει, ο μη παραγωγικός και μη αποδοτικός εργαζόμενος.
Σε αυτά τα χαρακτηριστικά του νάρκισσου, απευθύνεται η διαφήμιση που τον αναδεικνύει- χωρίς να τον γνωρίζει προσωπικά ο διαφημιζόμενος- σαν τον πρώτο και μοναδικό. Τώρα, αν πιστεύεις ότι είσαι το μοναδικό άτομο στον κόσμο και ο ομφαλός της γης, πρέπει δικαίως να έχεις τη μοναδική εξυπηρέτηση σε πεντάστερο ξενοδοχείο με γκόλφ, τη μοναδική τσάντα Χ των 15.000 λιρών, τη μοναδική φροντίδα ομορφιάς και τις άπειρες αισθητικές χειρουργικές επεμβάσεις για να θέλεις να μοιάζεις 20άρης στα 80 σου κ.ο.κ
Και τρέχουν οι νάρκισσοι να τα αποκτήσουν, γιατί αν δεν τα δικαιούνται αυτοί, που είναι οι πρώτοι και καλύτεροι, τότε ποιοι; Και έχουν ξεχειλίσει τα σπίτια με τα καλύτερα υλικά αγαθά, γιατί πάντα θα βγαίνει κάτι καλύτερο ή όμορφο που δεν το έχουν, κι έτσι κάπου- κάπου τα εκθέτουν στον κήπο τους και τα ανταλλάσουν ή τα πουλάνε στους γείτονες τους στην Αμερική, στο e-bay ή στέλνει η Όπρα και τους το καθαρίζει και πάει λέγοντας.
Οι ισορροπιστές τέλος, έχουν βρει έναν ασφαλή τρόπο να ζουν, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν είναι αποδοτικοί και παραγωγικοί, σύμφωνα με την έρευνα που διενήργησε ο Adam Grant σε 30.000 εργαζόμενους, σε πολλές χώρες.
Το πιο εντυπωσιακό αποτέλεσμα της έρευνας είναι ότι: αν βάλεις έναν νάρκισσο σε μια ομάδα είναι σίγουρο ότι θα μολύνει όλα τα υπόλοιπα μέλη, θα χαλάσει όλη την ομάδα, όπως ένα σάπιο μήλο, θα σαπίσει όλα τα άλλα σε ένα βαρέλι. Αντίθετα, αν βάλεις έναν δότη, ένα γερό αυγό ανάμεσα σε μια ντουζίνα κλούβια, τα κλούβια δεν θα γίνουν ποτέ γερά. Ο νάρκισσος, θα χαλάσει ακόμα και τον δότη, μόνο που αυτός δεν θα γίνει νάρκισσος, απλά θα αποσυρθεί και δεν θα προσφέρει.
Συνεχίστε στη 2η σελίδα (…)
