Οι ψευδαισθήσεις πρέπει να τελειώσουν. Η συμμέτοχη της χώρας σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία προϋποθέτει την αποδοχή συγκεκριμένων κανόνων.
.
Σε παγκόσμιο επίπεδο δεν υπάρχει λέξη που να έχει ταλαιπωρηθεί περισσότερο από την λέξη νεοφιλελευθερισμός.
Η προσέγγιση της γίνεται κατά το δοκούν ενώ δεν υπάρχει μια κοινά αποδεκτή ανάλυση της αφού αυτοί κυρίως που την χρησιμοποιούν την χρησιμοποιούν για να επιπλήξουν μια συγκεκριμένη οικονομική προσέγγιση.
Στην ουσία την περιγραφή της έχουν αναλάβει οι επικριτές της, οι πολέμιοι της, η αμυντική δε στάση όσων την ασπάζονται εκτραχύνει τους επικριτές με εκφράσεις που αμαυρώνουν την όποια χρησιμότητα της.
Ο νεοφιλελευθερισμός ως οικονομική θεωρία εμφανίστηκε το 1938, άρα στην κλασική της μορφή δεν έχει καμία σχέση με το σημερινό του περίγραμμα.
Κατά την αρχική του διατύπωση ήθελε να κάλυψη τον χώρο μεταξύ του φιλελευθερισμού όπως αυτός είχε διαμορφωθεί από τον 16ο αιώνα και της κεντρικής οικονομικής σχεδίασης κολεκτιβιστικού τύπου όπως αυτή είχε εφαρμοστεί στις σοβιετικές δημοκρατίες.
Στην ουσία ήταν μεταξύ του καπιταλισμού και του υπαρκτού σοσιαλισμού, κάτι σαν την σοσιαλδημοκρατία με αποκλειστικό σκοπό να διαμορφώσει πλαίσιο αποφυγής κρίσεων ανάλογων του 1929.
Στις δεκαετίες του 40 και του 50 η πρόταση του νεοφιλελευθερισμού ήταν μια οικονομία της αγοράς που θα ελέγχονταν από τους κανόνες ενός ισχυρού κράτους δικαίου, δηλαδή στην ουσία πρέσβευε την κρατική παρέμβαση για να μπει τέλος στην ασυδοσία του ανταγωνισμού.
Ο νεοφιλελευθερισμός μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του 1970 είχε ταυτιστεί με την κρατική παρέμβαση , την εποπτεία και τις ρυθμίσεις στην οικονομία της αγοράς.
Το πώς ο Όρος νεοφιλελευθερισμός ερμηνεύεται κατά το δοκούν φαίνεται κατά την περίοδο της δεκαετίας του 80.
Στις ΗΠΑ ο νεοφιλελεύθερος την δεκαετία του 80 ταυτίζεται με τον αριστερό και για να είμαστε ακριβείς με το Δημοκρατικό Κόμμα στο δε κίνημα των αμερικανών νεοφιλελεύθερων της περιόδου αυτής εντοπίζουμε πολιτικούς τύπου Κλίντον, Γκόρ, κτλ.
Την ίδια περίοδο κατά τους μαρξιστές και προκειμένου να στιγματιστεί ο καπιταλισμός με τις άγριες οικονομικές πρακτικές που εφαρμόζονταν στην Χιλή του Πινοσέτ ο νεοφιλελευθερισμός εννοιολογικά μετατρέπεται για τις ανάγκες τις σοβιετικής προπαγάνδας σε οικονομική θεωρία οικονομικών μεταρρυθμίσεων με άγριο και ανελεύθερο τρόπο.
Στη ουσία συνδέεται άμεσα με τις οικονομικές αρχές της Σχολής του Σικάγου και του γκουρού της Μίλτον Φρίντμαν παίρνοντας διαστάσεις ιδεολογίας.
Φυσικά άλλο ο μονεταρισμός που πρεσβεύει η Σχόλη του Σικάγου και άλλο νεοφιλελευθερισμός όμως για την αριστερή προπαγάνδα το ζητούμενο ήταν η συκοφάντηση του καπιταλισμού και η πλήρη σύγχυση με τις πρακτικές στρατιωτικών καθεστώτων στην Λατινική Αμερική.
Η προπαγάνδα ήταν και συνεχίζει να είναι τόσο ισχυρή που ο Όρος νεοφιλελευθερισμός έχει περάσει στο υποσυνείδητο των απλών πολιτών ως μια ιδεολογία που εμπεριέχει τα πιο σκληρά στοιχεία του καπιταλισμού.
Στην ουσία ο νεοφιλελευθερισμός για τις ανάγκες της προπαγάνδας ταυτίστηκε με το μονεταρισμό, τη θεωρία που οδήγησε τον Μίλτον Φρίντμαν στο βραβείο Νόμπελ και σήμερα καταχρηστικά αποδίδεται σε ότι πιο ακραίο έχει να εμφανίσει ο καπιταλισμός.
Για τους μαρξιστές οικονομολόγους ο νέος μανδύας του νεοφιλελευθερισμού συνδέεται με την μετάβαση του καπιταλισμού σε αυτό που αποκαλούν ολοκληρωτικό καπιταλισμό.
Η προπαγανδιστική προσέγγιση θέλει τον συμψηφισμό των πρακτικών που περικλείει η λέξη ολοκληρωτισμός αφού επί δεκαετίες οι σοσιαλιστικές πρακτικές στις άλλοτε σοβιετικές δημοκρατίες δεν διέφεραν σε αγριότητα από τα στρατιωτικά καθεστώτα των χωρών της Λατινικής Αμερικής.
Για να είμαστε απόλυτα ακριβείς και για να μην συγχέουμε τα πράγματα αυτό που οι νεομαρξιστές αποκαλούν νεοφιλελευθερισμό δεν είναι τίποτα άλλο από τα νεοκλασικά οικονομικά του μονεταρισμού όπως θεωρητικά αποτυπώθηκαν από την Σχόλη του Σικάγου.
Και επειδή οι ηττημένοι είτε στο πολιτικό επίπεδο είτε στο οικονομικό επίπεδο γράφουν τελικά την ιστορία, σε αντίθεση με αυτό μου νομίζουν αρκετοί, ο Όρος νεοφιλελευθερισμός έχει επικρατήσει από την σταλινική του περιγραφή.
Ας δούμε επομένως ποιοι σήμερα θεωρούνται νεοφιλελεύθεροι και σε τελική ανάλυση σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον ποιοι δεν είναι νεοφιλελεύθεροι.
Εάν δεχτούμε ότι η παγκόσμια οικονομία κινείται στην ουσία με διάφορες παραλλαγές στις ράγες της συναίνεσης της Ουάσιγκτον και λέμε με διάφορες παραλλαγές μιας και ο φόβος του πολιτικού κόστους είναι ιδιαίτερα μεγάλος όπως και ο φόβος της γελιοποίησης για κυβερνήσεις τύπου Τσίπρα, τότε όλοι από τις ΗΠΑ μέχρι την Κίνα και από την Ρωσία μέχρι την Νότια Αφρική ασπάζονται τον νεοφιλελευθερισμό ή για να είμαστε ακριβείς τις βασικές αρχές του όπως ο κατάλογος της συναίνεσης έχει καταγράψει ως ιερό ευαγγέλιο.
Συγκεκριμένα:
- Ισοσκελισμένοι Προϋπολογισμοί
- Μείωση δημοσιονομικών δαπανών
- Χρηματοπιστωτική φιλελευθεροποίηση
- Συναλλαγματική ισοτιμία πλήρως ελεύθερη και κυμαινόμενη
- Φορολογική μεταρρύθμιση
- Απελευθέρωση διεθνούς εμπορίου και εξάλειψη κάθε είδους προστατευτισμού
- Άμεσες Ξένες Επενδύσεις χωρίς εμπόδια εισόδου
- Ιδιωτικοποιήσεις
- Φιλελευθεροποίηση και εξάλειψη όποιων φραγμών εμποδίζουν την επιχειρηματική δραστηριότητα.
- Δικαιώματα ιδιοκτησίας
Στην Ελλάδα ο νεοφιλελευθερισμός έχει ταυτιστεί με την διακυβέρνηση της χώρας την περίοδο 1990-1993 από τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη όπως η σοσιαλιστική προπαγάνδα της τότε εποχής ήθελε και όπως τελικά επικράτησε.
Θεωρήθηκε η τότε πολιτική ως θατσερική και αμαυρώθηκε τόσο πολύ ώστε ακόμη και το ίδιο το κόμμα της ΝΔ επί σειρά ετών αποστασιοποιούνταν από τις πρακτικές της συγκεκριμένης περιόδου.
Μπορεί ο τρόπος επιβολής μιας σειράς πολιτικών δράσεων να ήταν ωμός και όχι αρκετά επικοινωνιακός όμως, όπως έδειξε η μετέπειτα οικονομική ιστορία εάν ορισμένα πράγματα υλοποιούνταν τότε σήμερα ίσως δεν θα φθάναμε στα μνημόνια.
Ιδιωτικοποιήσεις, μείωση των δαπανών, ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί, αντιμετώπιση ασφαλιστικού και άμεσες επενδύσεις εάν δεν έμπαιναν στο στόχαστρο του σοσιαλιστικού λαϊκισμού ίσως σήμερα να είχαν διαμορφώσει σύγχρονα πλαίσια λειτουργίας αντί της κατάρρευσης που όλοι βιώνουμε.
Η κεκτημένη ταχύτητα αλλά και η επιτυχία της τότε προπαγάνδας οδήγησε στην προσπάθεια ταύτισης του νεοφιλελευθερισμού με τον υιό Μητσοτάκη από την στιγμή που αυτός ανάλαβε την προεδρία της ΝΔ για τις ανάγκες τις νέας αφήγησης του λαϊκισμού.
Καθαρός λαϊκισμός δεδομένου ότι όλοι αυτοί που προσάπτουν στους πολιτικούς τους αντιπάλους νεοφιλελεύθερες προθέσεις έχουν ψηφίσει και εφαρμόσει μνημόνια που ακόμα και η συναίνεση της Ουάσιγκτον θα ζήλευε.
Εάν δούμε τις πρακτικές επιλογές των μνημονίων θα καταλάβουμε ότι ο σκληρός καπιταλισμός επιβάλλεται και στην Ελλάδα μέσω των δανειακών συμβάσεων που υπογράφει η χώρα για την αναχρηματοδότηση του χρέους και για κάλυψη των τρεχόντων ελλειμμάτων.
Το ευτράπελο γι’όσους στηλίτευαν τις πρακτικές του νεοφιλελευθερισμού είναι ότι σήμερα καλούνται να τον εφαρμόσουν μέσω του μνημονίου που υπέγραψαν.
Οι ψευδαισθήσεις πρέπει να τελειώσουν.
Η συμμέτοχη της χώρας σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία προϋποθέτει την αποδοχή συγκεκριμένων κανόνων.
Εάν δεν θέλουμε να εμφανίζουμε εικόνα ανάλογη της τελευταίας 5ετιας είμαστε υποχρεωμένοι να λειτουργούμε στην βάση της δημοσιονομικής ορθοδοξίας με απαράβατο κανόνα να μην ξοδεύουμε περισσότερα από αυτά που παράγουμε.
Εάν ο απαράβατος αυτός κανόνας προσδιορίζει τον νεοφιλελευθερισμό τότε είμαστε όλοι νεοφιλελεύθεροι, εάν όμως και όπως τελικά πιστεύουμε αυτός ο κανόνας προσδιορίζει τη ωριμότητα, την διαφάνεια, την αποτελεσματικότητα, την χρηστή διοίκηση, την κοινωνική συνοχή, τότε είμαστε όλοι ρεαλιστές και κυρίως πραγματιστές.
Η χρησιμοποίηση ορισμένων εργαλείων που κάποιοι συμπεριέλαβαν στον κατάλογο τους δεν οδηγεί στο συμπέρασμα ότι όσοι τα χρησιμοποιούν έγιναν νεοφιλελεύθεροι όπως η νεομαρξιστική προπαγάνδα επιτάσσει.
Η ελευθέρια επιλογών σε ότι αφορά τα μέσα είναι δεδομένη απλά ο στόχος καθορίζεται από τρίτους όταν μια χώρα χάσει την ελευθέρια της λόγω της ανάγκης αναχρηματοδότησης των χρεών της.
Το τίμημα είναι μεγάλο για όσους ξεπερνούν τα όρια και οι υπερχρεωμένες χώρες δυστυχώς αλλά καλούνται να πληρώσουν αυτό ακριβώς το τίμημα.
Απλά εκείνο που θέλουν να ξεχνούν οι υπερχρεωμένες χώρες είναι ότι οι δανειστές επιζητούν να εξασφαλίσουν την αποπληρωμή των κεφαλαίων τους και τίποτα άλλο, όσο κυνικό και εάν αυτό φαίνεται.
Επομένως οι νεολογισμοί γύρω από την λέξη νεοφιλελευθερισμός μόνο ως λαϊκίστικες κορόνες μπορούν να εκλυφθούν.
Η χρησιμοποίηση του όρου νεοφιλελευθερισμός για να προσδιοριστούν πρακτικές συνυφασμένες με τον μονεταρισμό έχει δημιουργήσει ένα νεφέλωμα που μόνο η νέο μαρξιστική προπαγάνδα θα μπορούσε να επιτύχει.
Αλλά όπως είπαμε, οι ηττημένοι γράφουν την ιστορία, ειδικά όταν οι νικητές διακατέχονται από απροσδιόριστες και αδικαιολόγητες ενοχές.
