Το εκ προμελέτης έγκλημα των μνημονίων – Σελίδα 2 – The Analyst
ΜΑΚΡΟ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ

Το εκ προμελέτης έγκλημα των μνημονίων

Φυσικά υπάρχουν διαφορές στον πολλαπλασιαστή, οι οποίες εξαρτώνται από τα επί μέρους μέτρα λιτότητας που επιβάλλονται – όπου, με βάση επιστημονικές έρευνες τεκμηριώνεται ότι, οι πολλαπλασιαστές είναι ιδιαίτερα υψηλοί, σε περιόδους ύφεσης. Γενικότερα δε τα φορολογικά μέτρα έχουν σαν αποτέλεσμα χαμηλότερους συγκριτικά πολλαπλασιαστές, οι οποίοι δεν επηρεάζονται τόσο από τις υφέσεις, ενώ η μείωση των δαπανών πολύ υψηλότερους – αυξανόμενους σε περιόδους ύφεσης.

ΓΡΑΦΗΜΑ - οικονομική θεωρία, επίδραση δημοσιονομικών μέτρωνΣτο γράφημα που ακολουθεί από τους συγγραφείς της μελέτης, φαίνεται η επίδραση των δημοσιονομικών μέτρων στους πολλαπλασιαστές σε περιόδους ανάπτυξης, σε κανονικές, καθώς επίσης σε συνθήκες ύφεσης (με κόκκινο οι δημόσιες δαπάνες, με μπλε η φορολογία, με πράσινο οι δημόσιες επενδύσεις και με καφέ οι μεταφορές).

Περαιτέρω, ορισμένοι υποστηρίζουν πως στην Ελλάδα, όπως επίσης σε άλλες χώρες με υψηλά επιτόκια δανεισμού (αυξημένες αποδόσεις ομολόγων), η μείωση των δημοσίων δαπανών έχει λιγότερο αρνητικά επακόλουθα – επειδή η πολιτική αυτή συμβάλλει δήθεν στη δημιουργία εμπιστοσύνης των αγορών προς το κράτος, καθώς επίσης στο χρηματοπιστωτικό του σύστημα, οπότε βοηθάει στην αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης. Επομένως ότι, οι πολλαπλασιαστές είναι ιδιαίτερα χαμηλοί σε μία τέτοια δημοσιονομική «κατάσταση εκτάκτου ανάγκης» – οπότε τα μέτρα που λαμβάνονται περιορίζουν λιγότερο το ΑΕΠ.

Εν τούτοις έχει αποδειχθεί πως συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο, ειδικά σε χώρες που είναι σε μεγάλο βαθμό υπερχρεωμένες – πιθανότατα επειδή οι αγορές υπολογίζουν ότι, τα μέτρα λιτότητας μειώνουν δραστικά τις δυνατότητες ανάπτυξης, δυσχεραίνοντας την εξυγίανση ενός κράτους. Σε κάθε περίπτωση, οι πολλαπλασιαστές στην Ελλάδα ήταν πολλοί υψηλότεροι, από αυτούς που προϋπολόγισε (σκόπιμα) η Τρόικα – με καταστροφικά αποτελέσματα για το ΑΕΠ της χώρας.

.

Η επίδραση των μέτρων στο ΑΕΠ της Ελλάδας

Εάν συνδυάσει κανείς τα επί μέρους μέτρα με τον εκάστοτε πολλαπλασιαστή τους, στην περίπτωση της ύφεσης, στην οποία βρισκόταν ήδη η Ελλάδα το 2010, τότε υπολογίζεται η επίδραση της πολιτικής λιτότητας στο ΑΕΠ της χώρας – με τα αποτελέσματα να εμφανίζονται στον Πίνακα ΙΙΙ που ακολουθεί:

.

Πίνακας ΙΙI: Το αποτέλεσμα των μέτρων στο ΑΕΠ (μείωση) σε δις € και σε τιμές 2010

Έτη / μέτρα 2010 2011 2012 2013 2014 Σύνολο
(Ι) Αύξηση εσόδων -3,7 -2,6 -1,3 -0,4 0,5 -7,5
(ΙΙ) Δαπάνες -21,5 -13,3 -9,8 -14,5 5,0 -54,1
(α) μεταφορές* -4,7 -0,9 -4,0 -9,3 2,1 -16,8
(β) Δημόσια κατανάλωση -9,7 -8,5 -5,3 -5,9 0,00 -29,4
(γ) Δημόσιες επενδύσεις -7,1 -3,9 -0,5 0,7 2,9 -7.9
Σύνολα Ι+ΙΙ -25,2 -15,9 -11,1 -14,9 5,5 -61,6

Πηγή: Ameco, Eurostat, Gechert-Rannenberg
*Μειώσεις επιδοτήσεων, αφορολογήτων ορίων, κοινωνικών παροχών κοκ.

.

Από τον Πίνακα ΙΙΙ διαπιστώνεται ότι, η μείωση των κρατικών δαπανών επηρέασε κατά πολύ περισσότερο την πτώση του ΑΕΠ, συγκριτικά με την αύξηση των εσόδων – κατά 21,5 δις € το 2010, έναντι μόλις 3,7 δις € (συνολικά κατά 25,2 δις € το 2010).

Επίσης πως η κατάσταση αντιστράφηκε το 2014 από την πλευρά του δημοσίου, μετά την αλλαγή πολιτικής της τότε κυβέρνησης (αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,5 δις € από τα έσοδα, καθώς επίσης 5,0 δις € από το μικρότερο περιορισμό των δαπανών.

Συγκεντρωτικά δε χάθηκε ΑΕΠ ύψους 61,6 δις €, όταν το 2013 είχαν ήδη χαθεί 67,1 δις € – τα οποία θα αυξάνονταν περισσότερο, εάν δεν άλλαζε πορεία η κυβέρνηση (χαλάρωση της πολιτικής λιτότητας), οπότε  θα είχε καταστραφεί ολοσχερώς η Ελλάδα. Στον Πίνακα IV που ακολουθεί καταγράφεται το αποτέλεσμα των μέτρων, ως ποσοστό επί του ΑΕΠ του 2009.

.

Πίνακας ΙV: Το αποτέλεσμα των μέτρων ως ποσοστό επί του ΑΕΠ του 2009.

Έτη / μέτρα 2010 2011 2012 2013 2014 Σύνολο
(Ι) Αύξηση εσόδων -1,5 -1,1 -0.6 -0,1 0,2 -3,1
(ΙΙ) Δαπάνες -9,0 -5,6 -4,0 -6,1 2.1 -22,6
(α) μεταφορές* -2,0 -0.3 -1,7 -3,9 0,9 -7,0
(β) Δημόσια κατανάλωση -4,1 -3,5 -2,2 -2,5 0,0 -12,3
(γ) Δημόσιες επενδύσεις -3,0 -1,6 -0,2 0,3 1,2 -3,3
Σύνολα Ι+ΙΙ -10,5 -6,7 -4,6 -6,2 2,3 -25,5

Πηγή: Ameco, Eurostat, Gechert-Rannenberg
*Μειώσεις επιδοτήσεων, αφορολογήτων ορίων, κοινωνικών παροχών κοκ.

.

Είναι προφανές ότι, η μείωση της δημόσιας κατανάλωσης ήταν αυτή που επηρέασε πολύ αρνητικά το ΑΕΠ της χώρας – επίσης πως ο πολλαπλασιαστής των δαπανών ήταν εκθετικά υψηλότερος από τον αντίστοιχο των εσόδων, όσον αφορά το επίπεδο της ύφεσης.

Το ΑΕΠ μειώθηκε στο -28% το 2013, όπου η νέα τότε κυβέρνηση έλαβε πολύ αυστηρά μέτρα – περιοριζόμενο τελικά στο -25,5% για ολόκληρη την πενταετία, λόγω αλλαγής της πολιτικής της το 2014. Άλλοι ερευνητές δε καταλήγουν σε παρόμοια συμπεράσματα, αν και με διαφορετικές μεθόδους (Wren-Lewis 2015).

Ολοκληρώνοντας, στον Πίνακα V φαίνονται τα αποτελέσματα των μέτρων συγκεντρωτικά, για ολόκληρη την πενταετία – τα οποία ήταν πολύ πιο καταστροφικά έως και το 2013, ενώ θα ήταν ακόμη περισσότερο, εάν δεν είχε αλλάξει πορεία η κυβέρνηση το 2014.

.

Πίνακας V: Το αποτέλεσμα των μέτρων συγκεντρωτικά (2010 – 2014)

Συγκεντρωτικά μεγέθη Σε απόλυτα ποσά Ως ποσοστό επί του ΑΕΠ
Ύψος μέτρων 2010-2014 58,6 δις € 24,5% του ΑΕΠ 2009
Αποτελέσματα 2010-2014 (μείωση ΑΕΠ) -61,6 δις € -25,5% του ΑΕΠ 2009
Συντελεστής (αποτελέσματα/ μέτρα) 1,06 1,04

.

Ουσιαστικά λοιπόν λήφθηκαν μέτρα ύψους 58,6 δις € ή 24,5% του ΑΕΠ, με αποτέλεσμα να χαθεί ΑΕΠ της τάξης των 61,6 δις € ή του 25,5% του ΑΕΠ του 2010 – αυξάνοντας μεταξύ άλλων τους ανέργους κατά 1.232.000 (απώλεια ΑΕΠ / παραγωγικότητα 50.000 € ανά έτος και ανά άτομο).

.

Το σενάρια για την εξέλιξη της κρίσης της Ελλάδας

ΓΡΑΦΗΜΑ - Ελλάδα, σενάρια, ΑΕΠΣτο γράφημα που ακολουθεί φαίνονται τα διάφορα σενάρια, όσον αφορά την εξέλιξη του ΑΕΠ, με άλλες προϋποθέσεις (πηγή). Με τη γαλάζια καμπύλη χωρίς την πολιτική λιτότητας, όπου το ΑΕΠ θα παρέμενε στάσιμο, ανάλογο με αυτό του μέσου της Ευρωζώνης (πράσινη καμπύλη), με την καφέ χωρίς την αύξηση των εσόδων (φορολογία), με την κόκκινη η πραγματική μείωση του, καθώς επίσης (γκρίζα γραμμή) με 2,5% ρυθμό ανάπτυξης.

Είναι προφανές δε πως η παραμονή του ΑΕΠ στα ίδια επίπεδα θα ήταν σημαντική όσον αφορά το δημόσιο χρέος – το οποίο θα ήταν σήμερα στο 137% περίπου του ΑΕΠ, αντί στο 180%, δεν θα είχε αυξηθεί η ανεργία (θα παρέμενε κάτω του 10% χωρίς να κοστίσει τεράστια ποσά στο κράτος), δεν θα χρεοκοπούσαν τόσες επιχειρήσεις, ενώ όλοι οι υπόλοιποι δείκτες της οικονομίας θα ευρίσκονταν σε πολύ καλύτερη θέση.

Συνεχίστε στη 3η σελίδα (…)

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς τους. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες των συνεργατών της.

Discover more from The Analyst

Subscribe now to keep reading and get access to the full archive.

Continue reading