Ίσως είναι προτιμότερη, από ένα κατεστραμμένο δημόσιο που διατηρείται τεχνητά στη ζωή, με τη βοήθεια δανείων έναντι οικονομικών δηλητηρίων – με τα μέτρα δηλαδή που απλά επιμηκύνουν τον επιθανάτιο ρόγχο, στραγγαλίζοντας τις τράπεζες
(To άρθρο αποτελείται από 2 Σελίδες)
.
Η διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους, η οποία αποτέλεσε το κέντρο βάρους των προεκλογικών δεσμεύσεων, καθώς επίσης τη βασικότερη αιτία, για την οποία ψηφίσθηκε η κυβέρνηση, αποτελεί πλέον παρελθόν.
Το ίδιο συμβαίνει και με την «αντίσταση» στις αποκρατικοποιήσεις (όπως αποδείχθηκε από το παράδειγμα του ΟΛΠ), με το «σχίσιμο των μνημονίων» (με κριτήριο το 70% της αποδοχής τους), καθώς επίσης με την άρνηση της δανειοδότησης από την Ευρώπη – η οποία άλλαξε απλά όνομα σε «συμφωνία γέφυρα», με «κόστος κατασκευής» που πλησιάζει τα 30 δις €.
Επομένως, τα αποτελέσματα της «λεκτικής σύγκρουσης» της κυβέρνησης με την Τρόικα ήταν πρακτικά οι «θορυβώδεις» συμβιβασμοί της σε όλα σχεδόν τα επίπεδα – μέχρι στιγμής φυσικά, ευχόμενος να αντιστραφούν στο μέλλον και να διαψευσθώ. Το τίμημα όμως είναι ήδη πανάκριβο, αφού η ΕΚΤ προέβη στις γνωστές ενέργειες «στραγγαλισμού» της χρηματοδότησης της χώρας, η S&P υποβάθμισε ξανά σε «σκουπίδι» την Ελλάδα, ενώ η Moody’s τις ελληνικές τράπεζες.
Περαιτέρω, οι τράπεζες υποχρεώθηκαν στην παροχή έκτακτης ρευστότητας (ELA) εκ μέρους της ΕΚΤ, μέσω της Τράπεζας της Ελλάδας και με ευθύνη του δημοσίου, η οποία τους κοστίζει τουλάχιστον 1% ακριβότερα – γεγονός που σημαίνει πως, στο σύνολο που τους έχει εγκριθεί, στα 60 δις € περίπου, θα πληρώνουν 600 εκ. € επί πλέον τόκους, σε ετήσια βάση.
Αν και η κυβέρνηση τώρα προσπάθησε να υποβαθμίσει το θέμα, ισχυριζόμενη πως η επί πλέον επιβάρυνση θα μεταφερθεί στους πελάτες των τραπεζών, όλοι καταλαβαίνουμε πως ο τελικός χαμένος θα είναι η ελληνική οικονομία – από την οποία θα αφαιρεθούν ακόμη 600 εκ. € ρευστότητα, τα οποία αντιστοιχούν δυστυχώς με 100.000 θέσεις εργασίας, κόστους 6.000 € ετησίως.
Την ίδια στιγμή αυξήθηκε επικίνδυνα η εξάρτηση των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων από την ΕΚΤ η οποία, από το 11% του ισολογισμού τους στα τέλη Νοεμβρίου του 2014, εκτοξεύθηκε στο 14% το Δεκέμβριο και στο 18-20% σήμερα, σύμφωνα με την Morgan Stanley – ενώ στο γράφημα που ακολουθεί φαίνεται η εξάρτηση όλων των ευρωπαϊκών τραπεζών από την κεντρική τράπεζα.
.
.
Φαίνεται πάντως πως η εκροή καταθέσεων από τις ελληνικές τράπεζες έφτασε στα 11 δις € τον Ιανουάριο, ενώ συνεχίζεται με ανησυχητικό ρυθμό – ποσά που, κάτω από τις σημερινές συνθήκες, είναι κάτι περισσότερο από καταστροφικά. Εύλογα λοιπόν δημιουργούνται υποψίες, όσον αφορά τη φερεγγυότητα των τραπεζών οι οποίες, εάν παρ’ ελπίδα επιβεβαιωθούν, θα υποχρεώσουν την ΕΚΤ να σταματήσει την παροχή ρευστότητας.
Αυτό θα σήμαινε με τη σειρά του πως η Ελλάδα θα αναγκαζόταν να υιοθετήσει ανάλογες πολιτικές, με αυτές της Κύπρου το 2013 – κάτι που φυσικά εύχομαι να αποφευχθεί, επειδή θα είχε πολλές άλλες παρενέργειες, με θύμα την κοινωνική ειρήνη και με απειλή το χάος.
Εν τούτοις, ίσως είναι πιο πιθανή η έξοδος των τραπεζών από την κρίση, συγκριτικά με την αντίστοιχη ενός κατεστραμμένου δημοσίου που διατηρείται τεχνητά στη ζωή, με τη βοήθεια νέων δανείων, έναντι οικονομικών δηλητηρίων – με τα μέτρα δηλαδή και με τα μνημόνια, τα οποία απλά επιμηκύνουν τον επιθανάτιο ρόγχο.
.
Η λύση της χρεοκοπίας
Στην προκειμένη περίπτωση, αυτό που φοβίζει την Ευρώπη είναι ο συνδυασμός της πτώχευσης της Ελλάδας, με την καταναγκαστική έξοδο της από την Ευρωζώνη, για την οποία δεν υπάρχει ούτε νομικό πλαίσιο, ούτε εμπειρία – η οποία όμως θα οδηγούσε στην αλυσιδωτή αντίδραση της κατάρρευσης του ευρώ, της ραγδαίας αύξησης των επιτοκίων δανεισμού των υπολοίπων χωρών της περιφέρειας, στην αδυναμία εξόφλησης των υποχρεώσεων εκ μέρους της Ιταλίας, της Ισπανίας κοκ., σε μεγάλα τραπεζικά προβλήματα και στη διάλυση της Ευρωζώνης.
Υπάρχουν βέβαια και άλλες απόψεις, σύμφωνα με τις οποίες δεν είναι απαραίτητο να συμβεί το παραπάνω τρομακτικό σενάριο, εάν η Ελλάδα δεν μπορέσει πράγματι να εξυπηρετήσει τις υποχρεώσεις της.
Από την άλλη πλευρά, η πτώχευση μίας χώρας δεν είναι ανάλογη με τη χρεοκοπία μίας επιχείρησης – η οποία εξαφανίζεται, σε αντίθεση με τη χώρα που συνεχίζει να υπάρχει. Ειδικότερα, τα αποτελέσματα μίας κρατικής χρεοκοπίας είναι οδυνηρά μεν για τους δανειστές της, αλλά «ανακουφιστικά» ουσιαστικά για την ίδια και τους Πολίτες της – αφού παρέλθει το πρώτο μεγάλο σοκ, το οποίο διαρκεί περί τους έξι μήνες.
Αυτό που απαιτείται βέβαια είναι η δραστηριοποίηση, αμέσως μετά, σύσσωμου του ανθρώπινου δυναμικού της – το οποίο, στην περίπτωση της Ελλάδας, είναι υπαρκτό και εξαιρετικά ικανό, υπό την προϋπόθεση πως δεν θα εμποδίζεται πια από την Πολιτική ή/και δεν θα καθοδηγείται προς τη λανθασμένη κατεύθυνση.
