Η εποχή έφτασε στο τέλος της, με το κραχ να είναι νομοτελειακό – ενώ όσο πιο πολύ καθυστερήσει ο επιθανάτιος «ρόγχος», τόσο πιο επώδυνα θα είναι τα αποτελέσματα για την παγκόσμια οικονομία, καθώς επίσης για την ειρήνη
(To άρθρο αποτελείται από 3 Σελίδες)
*Αρχείο – συλλογή διαχρονικών και εκπαιδευτικών αναλύσεων.
.
“Για πρώτη φορά μετά το 1917 το 10% του πληθυσμού εισπράττει περισσότερο από το 50% του συνολικού ΑΕΠ των Η.Π.Α. – ενώ το 0,01% περίπου το 4,5% του ΑΕΠ. Προφανώς λοιπόν έχουμε το 99,9% του πληθυσμού εναντίον του 0,1% – μία ανισότητα η οποία παρατηρήθηκε στις Η.Π.Α. τελευταία το 1928, λίγο πριν από την κατάρρευση των χρηματιστηρίων και τη Μεγάλη Ύφεση που ακολούθησε.
Η αλλαγή αυτού του γεγονότος, η καταπολέμηση καλύτερα της συγκεκριμένης παθογένειας του καπιταλισμού, έγινε εφικτή μόνο με την κήρυξη του 2ου παγκοσμίου Πολέμου – ενώ διήρκεσε από το 1940 έως το 1980, με την πρώτη «αλλαγή παραδείγματος» να εμφανίζεται μετά το 1970, εντεινόμενη την εποχή της που «κατέλαβε την εξουσία» ο νεοφιλελευθερισμός (Reagan, Thatcher).
Ειδικότερα, από το 1946 έως το 1963, ο ανώτατος φορολογικός συντελεστής για εισοδήματα που ξεπερνούσαν τα (σημερινά) 2,5 εκ. $ ήταν 91% – ενώ μέχρι την προεδρία του R. Reagan διατηρήθηκε στο 70% (προφανώς αναφερόμαστε σε φορολογία εισοδημάτων και όχι ακίνητης περιουσίας ή καταθέσεων, όπου πρόκειται για δημεύσεις).
Σήμερα όμως, οι υπερβολικά πλούσιοι ουσιαστικά δεν φορολογούνται – αφού έχουν τη δυνατότητα να φοροαποφεύγουν νόμιμα, με διάφορους τρόπους. Ο ανώτατος δε φορολογικός συντελεστής του 36,9% επιβάλλεται από ένα σχετικά χαμηλό ύψος εισοδημάτων – της τάξης των 400.000 $. Όπως είπε ο W.Buffett, η γραμματέας του, με μισθό μερικών δεκάδων χιλιάδων δολαρίων, πληρώνει υψηλότερους φόρους, σχετικά με τον ίδιο – τα ετήσια εισοδήματα του οποίου είναι μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια.
Ολοκληρώνοντας, υπάρχουν δύο ακόμη σημεία, όσον αφορά τις εισοδηματικές ανισότητες, τα οποία θα έπρεπε να αναφέρει κανείς. Το πρώτο είναι η παγκοσμιοποίηση, η οποία είχε σαν αποτέλεσμα τη μείωση των πραγματικών αμοιβών των εργαζομένων με μέση ειδίκευση – για λόγους ανταγωνιστικότητας, με τις αναπτυσσόμενες οικονομίες, με κυριότερο συνήγορο στην Ευρώπη τη Γερμανία.
Το δεύτερο είναι η εκρηκτική αύξηση των αμοιβών των ανώτατων διοικητικών στελεχών των επιχειρήσεων. Το 1970 ένας διευθύνων σύμβουλος (CEO) κέρδιζε 39 φορές περισσότερα από το μέσο εργαζόμενο – το 1999 κέρδιζε 1.045 φορές περισσότερα, ενώ σήμερα 1.100 φορές (48,6 εκ. $ ετήσια, κατά μέσον όρο)“. (Β. Βιλιάρδος)
.
Άρθρο
Τις τελευταίες δεκαετίες, ιδίως μετά την επίσημη άνοδο του νεοφιλελευθερισμού «στο θρόνο της Δύσης», αυξήθηκε με έντονο ρυθμό η «χρηματιστικοποίηση» της Οικονομίας – με την έννοια της διόγκωσης του χρηματοπιστωτικού τομέα, καθώς επίσης της κατάκτησης της πρώτης θέσης, εκ μέρους της χρηματοπιστωτικής βιομηχανίας. Σταδιακά δε όλοι οι υπόλοιποι κλάδοι της Οικονομίας αναγκάσθηκαν να «υποταχθούν» στη χρηματοπιστωτική λογική – με την οποία ουσιαστικά κερδίζονται χρήματα, χωρίς να παράγεται κανένα έργο.
Η εξέλιξη αυτή, παρά την αύξηση του βιοτικού επιπέδου που υποσχόταν, αδυνάτισε σε μεγάλο βαθμό την Οικονομία – κυρίως λόγω της μείωσης των επενδύσεων σε πάγια περιουσιακά στοιχεία, στην πραγματική οικονομία δηλαδή, καθώς επίσης λόγω της δυναμικής της υπερχρέωσης που προκάλεσε, σε συνολικό επίπεδο.
Ένα επόμενο χαρακτηριστικά στοιχεία της «χρηματιστικοποίησης» της Οικονομίας ήταν η απορρύθμιση των χρηματαγορών, ειδικά μετά την κατάργηση του νόμου Glass-Steagall το 1999 από τον πρόεδρο Κλίντον – νόμος που υιοθετήθηκε το 1932 και 1933, μετά την κατάρρευση των χρηματιστηρίων.
Επί πλέον χαρακτηριστικά στοιχεία είναι η ανεξέλεγκτη παγκοσμιοποίηση των χρηματαγορών, η εκρηκτική διάδοση νέων χρηματοπιστωτικών εργαλείων (όπλα μαζικής καταστροφής), η ραγδαία άνοδος των θεσμικών επενδυτών, των επενδυτικών τραπεζών και των κερδοσκοπικών κεφαλαίων (Hedge Funds), η δραματική αύξηση των καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς τα νοικοκυριά, καθώς επίσης η ανεύθυνη υπερχρέωση των κρατών.
.
ΗΠΑ – η εξέλιξη του χρέους της χώρας από το 1980 έως σήμερα. Υπολογίζεται στα $17,5 τρις (παραπάνω από το ΑΕΠ της χώρας, περί τα $16,7 τρις – στοιχεία 2013/ΔΝΤ).
.
Στο παραπάνω γράφημα φαίνεται η εξέλιξη του αμερικανικού χρέους μετά το 1980 – ενώ αντίστοιχη ήταν και η αύξηση του δημοσίου χρέους πολλών άλλων κρατών.
