Ανάλυση
Ακόμη και στην Οικονομία, ορισμένα θέματα είναι πολύ πιο απλά στην κατανόηση τους, από όσο πιστεύουμε – ενώπαρουσιάζονται σκόπιμα ως πολύπλοκα, με στόχο τη «χειραγώγηση των μαζών». Για παράδειγμα, η Ελλάδα ήταν η μοναδική χώρα της Ευρωζώνης, με πρόβλημα δημοσίου και όχι ιδιωτικού χρέους – οπότε η επίλυση του προϋπέθετε ορισμένες, σχετικά εύκολες διαδικασίες.
Αρκεί να μείωνε το κράτος τις περιττές δαπάνες, αυξάνοντας τα έσοδα (όχι φυσικά τους φορολογικούς συντελεστές), εξασφαλίζοντας τον απαιτούμενο «χρόνο προσαρμογής», μέσω της επιμήκυνσης της αποπληρωμής των οφειλών του με βιώσιμα επιτόκια (ανάλυση μας), για να κατάφερνε να αντιμετωπίσει την κρίση χρέους.
Η έγκριση αυτών των διευκολύνσεων δε από την Ευρωζώνη τότε, ήταν απολύτως εφικτή – αφού ούτε η νομισματική ένωση, ούτε το ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα, ούτε ο δοκιμαζόμενος από την παγκόσμια κρίση πλανήτης, δεν ήταν σε θέση να αντέξουν ένα τόσο μεγάλο «πιστωτικό γεγονός», όσο μία στάση πληρωμών της Ελλάδας.
Εν τούτοις, παρά το ότι η συγκεκριμένη λύση ήταν προφανώς γνωστή σε όλους, επιλέχθηκε η ακριβώς αντίθετη: η μείωση των εσόδων, σαν αποτέλεσμα της προκληθείσης «πρωτοφανούς» ύφεσης με τη θανατηφόρα συνταγή του ΔΝΤ, η υπερβολική αύξηση των φορολογικών συντελεστών, οι νέοι φόροι, καθώς επίσης η «κλιμάκωση» των δαπανών – λόγω ανεργίας, μη αντιμετώπισης της σπατάλης στο δημόσιο, καθυστερήσεων, μηδενικών διαρθρωτικών αλλαγών κλπ.
Έτσι λοιπόν, τρία χρόνια μετά τη μαύρη επέτειο του Καστελόριζου, από το οποίο ξεκίνησε ουσιαστικά ο «Τιτανικός» το ταξίδι του, με καπετάνιο το ΔΝΤ και με κατεύθυνση τα απειλητικά, «υποχθόνια παγόβουνα» του Βορά, η κατάσταση της πατρίδας μας δεν είναι απλά η ίδια.
Αντίθετα, η κατάσταση της Ελλάδας είναι κατά πολύ χειρότερη – αφού η τρικυμία εξελίχθηκε σε έναν πραγματικόΑρμαγεδδώνα, μετά από μία σειρά εσφαλμένων (ή «ενδοτικά σκόπιμων») επιλογών. Δυστυχώς, παρά τις θυσίες χιλιάδων θέσεων εργασίας, ενός μεγάλου αριθμού μικρομεσαίων επιχειρήσεων, μισθών, εισοδημάτων, αξιών (ακίνητα, μετοχές), ασφαλιστικών ταμείων, τραπεζών κοκ.
Η πλέον καταστροφική επιλογή ήταν ασφαλώς το PSI, με τη βοήθεια του οποίου κατέρρευσαν τα ασφαλιστικά ταμεία, καθώς επίσης ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό σύστημα – ενώ προβλέπεται σύντομα η αποκορύφωση της οικονομικής γενοκτονίας, για την οποία οι κυβερνήσεις μας (επομένως εμείς που τις εκλέγουμε), είναι πολύ περισσότερο υπεύθυνες από τη Τρόικα, από το ΔΝΤ, από τη Γερμανία ή από οποιονδήποτε άλλο εξωτερικό παράγοντα.
Ευχόμαστε φυσικά να κάνουμε λάθος στις διαπιστώσεις και στις προβλέψεις μας – αφού ο σκοπός δεν είναι να επιβεβαιωθούμε, αλλά να μην αντιμετωπίσει η πατρίδα μας ακόμη περισσότερα δεινά. Επίσης, να μην είναι πολύ αργά για να αντιστραφεί η πορεία προς την απόλυτη καταστροφή – ειδικά επειδή το παγόβουνο είναι πλέον ορατό στον ορίζοντα, «δια γυμνού οφθαλμού».
Ολοκληρώνοντας υπενθυμίζουμε την πάγια θέση μας, σύμφωνα με την οποία (α) δεν έπρεπε να εισέλθουμε στην Ευρωζώνη, (β) αφού πήραμε την απόφαση, είμαστε υποχρεωμένοι να εντείνουμε τις προσπάθειες «σύγκλισης» με τις άλλες χώρες (δυστυχώς κάναμε το ακριβώς αντίθετο), ενώ (γ) σήμερα είμαστε εγκλωβισμένοι – με την «μονομερή» έξοδο μας να μοιάζει με αυτοκτονία.
Όσον αφορά την «προδοσία» της 23ης Απριλίου του 2010 (άρθρο μας), η τότε σωστή επιλογή μας, πάντοτε κατά την υποκειμενική μας άποψη, ήταν η αναστολή πληρωμών – φυσικά, σε καμία περίπτωση η υπαγωγή μας στο ΔΝΤ και η «υιοθέτηση» των εγκληματικών μνημονίων.
Η ΕΛΛΑΔΑ ΤΗΣ ΔΡΑΧΜΗΣ
Ελπίζουμε να γίνει έγκαιρα κατανοητό ότι, ένα πολυτελέστατο σπίτι, «δομημένο» με πανάκριβα υλικά, είναι σε δυσμενέστερη θέση από ένα πολύ φθηνότερο και φτωχικό, όταν είναι χτισμένο σε μία «κακή» γειτονιά – ενώ η αξία του είναι άμεσα συνδεδεμένη με την τοποθεσία του οικοπέδου.
Για παράδειγμα, ένα υπέροχο μαρμάρινο «διατηρητέο» προς πώληση – το οποίο θαυμάσαμε πρόσφατα σε μία «σκοτεινή» περιοχή του κέντρου της Αθήνας, γεμάτη φτωχούς και καταπονημένους μετανάστες. Παρά την «εξευτελιστική» τιμή του, δεν υπάρχει ενδιαφερόμενος – αφού κανένας δεν θα μπορούσε να μείνει σε ένα τέτοιο σπίτι, στη συγκεκριμένη γειτονιά, γνωρίζοντας ότι δεν θα είχε τη δυνατότητα ποτέ να κοιμηθεί ή να νοιώσει απλά ασφαλής, περιτριγυρισμένος από πεινασμένους, από κλέφτες και από διαρρήκτες.
Με άλλα λόγια, η αξία της πάμπλουτης, πολλαπλά προικισμένης Ελλάδας, εντός της Ευρωζώνης και της ΕΕ, είναι κατά πολύ μεγαλύτερη, από την αξία που θα είχε εκτός – ενώ οι κίνδυνοι είναι σε μεγάλο βαθμό μικρότεροι και λιγότερο απειλητικοί.
Αυτό σημαίνει ότι τα οικόπεδα μας, τα σπίτια μας, οι θέσεις εργασίας μας, οι επιχειρήσεις μας κοκ. θα έχαναν ένα εξαιρετικά μεγάλο μέρος της σημερινής τους αξίας, εάν τελικά «μετακομίζαμε» εκτός Ευρωζώνης – επιλέγοντας «την πορεία στο άγνωστο, με βάρκα την ελπίδα και τις κενές υποσχέσεις».
Στα πλαίσια αυτά, θεωρούμε ότι δεν είναι θετικό να ευχόμαστε ανεύθυνα διάφορα πράγματα, επειδή είναι πιθανόν να εκπληρωθούν οι ευχές μας. Για παράδειγμα, διαπιστώνοντας από τις δημοσκοπήσεις ότι οι Έλληνες, σε ποσοστό άνω του 40%, επιθυμούν πλέον την επιστροφή στη δραχμή, θα προτείναμε να είναι περισσότερο προσεκτικοί – επειδή η ευχή τους μπορεί να εκπληρωθεί.
Αυτό θα μπορούσε να συμβεί σύντομα, είτε με πρωτοβουλία των «δανειστών» μας, λόγω μη επίτευξης κανενός απολύτως στόχου, από αυτούς που έχουμε (καλώς ή κακώς) υπογράψει, είτε με την «ηρωική έξοδο» της Γερμανίας, είτε με την «κατάρρευση» της Ευρωζώνης.
Ένα δεύτερο παράδειγμα είναι η δημοσκόπηση, με βάση την οποία το 30% των Ελλήνων επιθυμεί την επιστροφή τηςδικτατορίας – μία «ευχή» που θα μπορούσε επίσης να εκπληρωθεί, σαν αποτέλεσμα της απορρύθμισης, της κατάρρευσης, τηςχρεοκοπίας και ενός (πάντοτε ενδεχόμενου) πραξικοπήματος (άρθρο μας), καταδικάζοντας μας ξανά σε ότι χειρότερο μπορεί να συμβεί σε μία χώρα.
ΤΟ ΕΥΡΩ ΚΑΙ Η ΓΕΡΜΑΝΙΑ
“Τα κράτη της Ευρωζώνης πρέπει να έχουν την ελευθερία να χρεώνονται, όπως τα ίδια επιθυμούν – με την προϋπόθεση όμως ότι, θα αναλαμβάνουν μόνα τους τις ευθύνες για τα χρέη τους”.
Αυτή είναι η άποψη του διευθυντή του συμβουλίου οικονομικών εμπειρογνωμόνων της καγκελαρίου, ο οποίος συνεχίζει με τα εξής: “Αυτό που πρέπει να επιτύχουμε είναι η ανεξαρτητοποίηση των τραπεζών από τα κράτη – με την έννοια ότι, οι τράπεζες θα πρέπει να αποσυρθούν εντελώς από την αγορά ομολόγων του δημοσίου. Εάν από εκεί και μετά κάποιο κράτος χρεοκοπήσει, τότε θα καλούνται οι πιστωτές του να επωμισθούν τις ζημίες – χωρίς να ρισκάρουμε μία συστημική κρίση”.
Σε ερώτηση τώρα η οποία του τέθηκε, εάν με τα λόγια του αυτά συνηγορεί υπέρ της επιστροφής στα εθνικά κράτη, καθώς επίσης στα εθνικά νομίσματα, απάντησε με έναν ξεκάθαρο τρόπο. “Δεν δίνω πολλές ελπίδες στη μεσοπρόθεσμη επιβίωση του ευρώ. Είναι δύσκολο βέβαια να είναι κανείς ακριβής χρονικά, αλλά έχω την εντύπωση ότι μάλλον δεν θα υπάρχει, μετά από πέντε χρόνια”.
Συνάδελφος του τώρα, ο οποίος ερωτήθηκε εάν υπάρχει ένα σχέδιο βήτα, το οποίο να έχει προετοιμαστεί από την κυβέρνηση, ανέφερε τα εξής: “Στην πολιτική υπάρχει πάντοτε ένα «σχέδιο Β». Ακόμη και αν η καγκελάριος λοιπόν δεν το «διατυμπανίζει», ούτε φυσικά το αναφέρει στο κοινοβούλιο, υπάρχει σίγουρα – αφού, εάν δεν υπήρχε, θα ήταν μία πολύ κακή καγκελάριος. Αυτό που οφείλει πια να μας απασχολεί δεν είναι το ευρώ, αλλά η ενωμένη Ευρώπη”.
Με κριτήριο τα παραπάνω, τα οποία δυστυχώς επιβεβαιώνουν την ανάλυση μας («Το πρωσικό σχέδιο Β», είναι εμφανές ότι,οφείλουν να κριθούν μάλλον ως ανόητα εκείνα τα «κινήματα» υπέρ των εθνικών νομισμάτων – τα οποία δεν έχουν κατανοήσει πως έτσι υποσκάπτουν τη σταθερότητα του κοινού νομίσματος.
Πολύ περισσότερο ότι, διευκολύνουν τα σχέδια της γερμανικής κυβέρνησης – η οποία, έχοντας πλέον πάρει τα πάντα από τη συμμετοχή της στην Ευρωζώνη, επιθυμεί να επιστρέψει στο δικό της νόμισμα, στο μάρκο.
Δυστυχώς, οι υποστηρικτές της «αναβίωσης» της δραχμής δεν αναρωτήθηκαν ποτέ εάν είναι δυνατόν να επιβιώσει μία εξαιρετικά υπερχρεωμένη χώρα, εισάγοντας ξαφνικά ένα εθνικό νόμισμα – αποκομμένη από τις αγορές χρηματοδότησης, χωρίς σοβαρά συναλλαγματικά αποθέματα, με ελλείμματα στον προϋπολογισμό της, με τεράστιο εξωτερικό χρέος (ιδιωτικό και δημόσιο), με αρνητικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, με ανεπαρκές πολιτικό προσωπικό, με έναν εξαιρετικά δυσλειτουργικό δημόσιο τομέα, καθώς επίσης με καταστραμμένη την παραγωγική της βάση.
Επίσης δεν αναρωτήθηκαν εάν η ήπειρος μας είναι αυτή τη φορά πράγματι σε θέση να αντέξει μία ενωμένη Γερμανία, με το δικό της νόμισμα και με μία πανίσχυρη οικονομική μηχανή – η οποία θα μπορούσε ανά πάσα στιγμή να μας «ισοπεδώσει», όπως συνέβη δύο φορές στην πρόσφατη ιστορία μας.
Όλα αυτά βέβαια δεν σημαίνουν ότι, εμείς έχουμε υποχρεωτικά δίκιο, ενώ οι υποστηρικτές του εθνικού νομίσματος άδικο. Απλά εκφράζουμε τη δική μας επιστημονική θέση – την οποία θεωρούμε μεν απόλυτα σωστή, χωρίς όμως να διεκδικούμε το αλάθητο.
ΟΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΑΣΥΜΜΕΤΡΙΕΣ
Περαιτέρω, το μεγάλο πρόβλημα της Ευρωζώνης, οι ασυμμετρίες, όχι μόνο δεν έπαψε να υπάρχει αλλά, αντίθετα, διογκώνεται – αφού η Γερμανία έχει αυξήσει σημαντικά την απόσταση της από όλες τις άλλες χώρες. Τα φορολογικά έσοδα της μεγεθύνθηκαν κατά 3,4% το πρώτο τρίμηνο του 2013, ενώ μόνο το Μάρτιο η αύξηση τους ξεπέρασε το 5,7% – συγκριτικά με τον αντίστοιχο μήνα του προηγουμένου έτους.
Την ίδια στιγμή, οι τόκοι δανεισμού της Γερμανίας μειώθηκαν κατά 11 δις €, λόγω των χαμηλών επιτοκίων που πληρώνει – ενώ οι χρηματικές εισροές από τα κράτη της υπόλοιπης Ευρώπης μοιάζουν πλέον με πλημμύρα, η οποία κατακλύζει τις μεγάλες της επιχειρήσεις, αυξάνοντας την ανταγωνιστικότητα τους (χαμηλά επιτόκια δανεισμού, μεγαλύτερες επενδύσεις, άνετη χρηματοδότηση, φθηνότερο λειτουργικό κόστος κλπ.).
Είναι ποτέ δυνατόν λοιπόν να την ανταγωνισθούν οι υπόλοιπες χώρες, ακόμη και αν έχουν τα δικά τους νομίσματα; Από την άλλη πλευρά, είναι δυνατόν να μείνει ενωμένη η Ευρωζώνη, να συνυπάρξουν δηλαδή χώρες με τόσο μεγάλες διαφορές στις οικονομίες τους;
Συνεχίζοντας, παρά την πολιτική λιτότητας, τα χρέη στις χώρες της ΕΕ αυξήθηκαν, όπως φαίνεται από τον Πίνακα Ι που ακολουθεί – γεγονός που μάλλον τεκμηριώνει ότι η πολιτική, η οποία ακολουθείται, οδηγεί μονοδρομημένα στην κατάρρευση της Ευρωζώνης.
ΠΙΝΑΚΑΣ Ι: Οικονομικά μεγέθη της Ευρωζώνης και της Ε.Ε., σε εκ. €
| Ευρωζώνη (17) |
2009 |
2010 |
2011 |
2012 |
| ΑΕΠ τιμές αγοράς |
8.922.346 |
9.174.671 |
9.424.842 |
9.490.586 |
| Έλλειμμα προϋπολογισμού |
-567.420 |
-569.408 |
-391.417 |
-352.683 |
| Έλλειμμα / ΑΕΠ |
-6,4% |
-6,2% |
-4,2% |
-3,7% |
| Δαπάνες / ΑΕΠ |
51,2% |
51,0% |
49,5% |
49,9% |
| Έσοδα / ΑΕΠ |
44,9% |
44,8% |
45,3% |
46,2% |
| Δημόσιο χρέος |
7.136.526 |
7.831.371 |
8.225.807 |
8.600.983 |
| Δημόσιο χρέος / ΑΕΠ |
80,0% |
85,4% |
87,3% |
90,6% |
| Ευρώπη (27) |
2009 |
2010 |
2011 |
2012 |
| ΑΕΠ τιμές αγοράς |
11.754.457 |
12.278.203 |
12.647.215 |
12.902.370 |
| Έλλειμμα προϋπολογισμού |
-807.966 |
-800.889 |
-561.486 |
-514.088 |
| Έλλειμμα / ΑΕΠ |
-6,9% |
-6,5% |
-4,4% |
-4,0% |
| Δαπάνες / ΑΕΠ |
51,1% |
50,6% |
49,1% |
49,4% |
| Έσοδα / ΑΕΠ |
44,2% |
44,1% |
44,7% |
45,4% |
| Δημόσιο χρέος |
8.765.652 |
9.825.306 |
10.435.932 |
11.011.797 |
| Δημόσιο χρέος / ΑΕΠ |
74,6% |
80,0% |
82,5% |
85,3% |
Πηγή: Eurostat
Πίνακας: Β. Βιλιάρδος
Παράλληλα, αυξήθηκαν οι φόροι, τα έσοδα γενικότερα, σε ένα «κρίσιμο» σημείο, κατά την άποψη μας – αφού, εάν συνεχίσουν να αυξάνονται, δεν είναι δυνατόν να γίνονται πλέον αποδεκτά από τους Ευρωπαίους Πολίτες.
Η Ευρωζώνη τώρα κατάφερε να επιτύχει σημαντική αύξηση του πλεονάσματος στο εμπορικό της ισοζύγιο, στα 54 δις € στο τέλος του 2012 – γεγονός που όμως οφείλεται κυρίως στη Γερμανία (Πίνακας ΙΙ – χωρίς τη Γερμανία η Ευρωζώνη θα ήταν αρκετά ελλειμματική), με αποτέλεσμα να αυξάνεται ακόμη περισσότερο η απόσταση της από τις υπόλοιπες χώρες.
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ: Εξέλιξη του εμπορικού ισοζυγίου ορισμένων χωρών της Ευρωζώνης, σε δις
| Τρίμηνα |
Γερμανία |
Ιταλία |
Ισπανία |
Ελλάδα |
| 1ο τρίμηνο |
45 |
-13 |
-13 |
-1 |
| 2ο τρίμηνο |
42 |
-1 |
-2 |
2 |
| 3ο τρίμηνο |
44 |
0 |
1 |
1,5 |
| 4ο τρίμηνο |
52 |
2 |
3 |
-2 |
Σημείωση: Αριθμοί κατά προσέγγιση, επειδή προέρχονται από διάγραμμα
Πηγή: Eurostat
Πίνακας: Β. Βιλιάρδος
Με κριτήριο λοιπόν όλα τα παραπάνω, η Ευρωζώνη δύσκολα δεν θα διαλυθεί – είτε σταδιακά, με την διαίρεση της αρχικά σε δύο ζώνες, στη Βόρεια και στη Νότια, είτε με την έξοδο κάποιας μεγάλης χώρας, είτε με την επιστροφή όλων των κρατών από κοινού στα εθνικά τους νομίσματα (ανάλυση μας).
Ουσιαστικά μοιάζει με μία «διελκυστίνδα», με ένα σχοινί δηλαδή, στη μέση του οποίου είναι δεμένο το ευρώ, με δύο διαφορετικές ομάδες στις άκρες του – οι οποίες το τραβούν και το τεντώνουν σε επικίνδυνο βαθμό, έως εκείνη τη στιγμή που νομοτελειακά θα «διαρρηχτεί».
Υπάρχουν φυσικά ελπίδες αντιστροφής της τάσης, εάν κρίνουμε από τις συνεχείς απεργίες των εργαζομένων στη Γερμανία, με στόχο τις υψηλότερες αμοιβές. Μία αύξηση των εισοδημάτων στη χώρα αυτή θα μπορούσε να τονώσει την εσωτερική κατανάλωση με προϊόντα των χωρών του Νότου, ενώ θα λειτουργούσε σαν μία «εσωτερική ανατίμηση» του γερμανικού ευρώ – οπότε, αφενός μεν θα μείωνε την απόσταση της Γερμανίας από τις άλλες χώρες, αφετέρου θα τόνωνε τις εξαγωγές των υπολοίπων, λειτουργώντας θετικά στην καταπολέμηση της κρίσης χρέους εκ μέρους τους.
Μία δεύτερη ελπίδα είναι η ΕΚΤ, η οποία ενδεχομένως θα υποχρεωθεί σε μία ελεγχόμενη πληθωριστική πολιτική(ανάλυση μας), πριν συμβεί κάτι στην Ισπανία ή στην Ιταλία – χώρες που είναι μάλλον αδύνατον να διασωθούν από το ESM. Μία τρίτη είναι ασφαλώς εκείνοι οι Γερμανοί πολίτες, οι οποίοι ήδη αντιδρούν στην πολιτική της καγκελαρίου – διαισθανόμενοι ότι οδηγούνται στην απομόνωση από την Ευρώπη και σε καταστάσεις, τις οποίες δεν επιθυμούν να βιώσουν ξανά.
Η ΙΑΠΩΝΙΑ ΚΑΙ Η ΕΥΡΩΖΩΝΗ
Όπως είναι γνωστό, η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας δήλωσε στις αρχές Απριλίου ότι, θα προβεί σε μαζική αύξηση της ποσότητας χρήματος (τύπωμα), με στόχο την καταπολέμηση του αποπληθωρισμού, ο οποίος «μαστίζει» τη χώρα για πάρα πολλά έτη – στα πλαίσια του υπόγειου παγκοσμίου πολέμου (ανάλυση μας), καθώς επίσης των διελκυστίνδων του τρόμου (άρθρο).
Οι συγκεκριμένες ενέργειες της όμως έχουν σημαντικά επακόλουθα, όσον αφορά την απόδοση των ομολόγων του δημοσίου της. Ειδικότερα, τόσο οι ιαπωνικές ασφαλιστικές εταιρείες, όσο και οι τράπεζες της χώρας, αγόραζαν στο παρελθόν μεγάλες ποσότητες ομολόγων – τα οποία πλέον δεν έχουν την απαιτούμενη κερδοφορία, με αποτέλεσμα να αναζητούν άλλες λύσεις.
Στα πλαίσια αυτά, τα ομόλογα που εκδίδουν οι χώρες της Ευρώπης, οι οποίες ακολουθούν μία εντελώς διαφορετική πολιτική (με την ΕΚΤ να διατηρεί συγκριτικά χαμηλή την ποσότητα χρήματος, άρα και τον πληθωρισμό), έχουν προσελκύσει το ενδιαφέρον των Ιαπώνων – ειδικά τα ομόλογα της Γαλλίας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, οι αποδόσεις των οποίων είναι αρκετά μεγάλες.
Πρόσφατα λοιπόν (Δευτέρα), δύο μεγάλες ασφαλιστικές εταιρείες της Ιαπωνίας ανακοίνωσαν την αύξηση των αγορών ξένων ομολόγων – παράλληλα με τη μείωση ή με τη διατήρηση σε σταθερά επίπεδα των τοποθετήσεων τους στα ιαπωνικά. Πριν από αυτές, έχουν σημειωθεί σημαντικές τοποθετήσεις από άλλες ιαπωνικές εταιρείες, σε ευρωπαϊκά ομόλογα – γεγονός στο οποίο οφείλεται η μείωση των επιτοκίων των δεκαετών γαλλικών ομολόγων στο 1,71%, όπως επίσης των ισπανικών στο 4,5%.
Ειδικά η Ισπανία θεωρούμε ότι θα είχε υποχρεωθεί, πριν από αρκετό καιρό (αρχές Οκτωβρίου), να καταφύγει στο μηχανισμό στήριξης της Ευρωζώνης, εάν δεν είχε βοηθηθεί τόσο από την Κίνα, όσο και από την Ιαπωνία, όσον αφορά την αγορά ομολόγων του δημοσίου της – αν και μάλλον δεν θα το αποφύγει τελικά, λόγω του τεράστιου τραπεζικού της προβλήματος (ανάλυση μας).
ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ
Με κριτήριο όλα τα παραπάνω, αν και είμαστε σταθερά υπέρ του ευρώ, για λόγους που έχουμε επανειλημμένα τεκμηριώσει,θεωρούμε ότι, η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να έχει έτοιμο ένα «σχέδιο Β» επιστροφής στη δραχμή – αφενός μεν για να διευκολύνει τις όποιες διαπραγματεύσεις της, αφετέρου επειδή κανένας δεν μπορεί πλέον να αποκλείσει την κατάρρευση της Ευρωζώνης.
Ανεξάρτητα από το «σχέδιο Β», καθώς επίσης από τις διαπραγματεύσεις με τους «συνδίκους του διαβόλου», με τις Η.Π.Α. ή με τη Γερμανία, η Ελλάδα πρέπει να έχει επί πλέον ένα «σχέδιο Γ» – εάν δεν θέλει να είναι «έρμαιο» της τύχης και επομένως της δυστυχίας, όπως αναφέραμε στην αρχή του κειμένου μας.
Ειδικότερα, η χώρα μας έχει ασφαλώς τη δυνατότητα να περιορίσει σημαντικά το δημόσιο χρέος της, με τις δικές της δυνάμεις, καθιστώντας το βιώσιμο – φυσικά λαμβάνοντας επώδυνες αποφάσεις, για τις οποίες η κυβέρνηση θα έπρεπε να εξασφαλίσει τη στήριξη όλων των πολιτών της, πείθοντας τους τεκμηριωμένα.
Για παράδειγμα, θα μπορούσε να επιβληθεί εκ μέρους του κράτους μία έκτακτη εισφορά – με την οποία θα συγκεντρωνόταν, σε διάστημα δέκα ετών, περί τα 100 δις € (10 δις € ετήσια), οπότε το δημόσιο χρέος θα περιοριζόταν σταδιακά στα 205 δις € ή στο περίπου 110% του ΑΕΠ (μεσοπρόθεσμα).
Έναντι αυτής της εισφοράς, το δημόσιο θα παρείχε στους πολίτες του μετοχές μίας εταιρείας, στην οποία θα είχε μεταβιβάσει τα περιουσιακά του στοιχεία, τα οποία υπολογίζονται στα 300 δις € (εάν δεν υποχρεωθούμε να τα ξεπουλήσουμε σε εξευτελιστικές τιμές) – μία εταιρεία που θα είχε ενδεχομένως εισάγει ή που θα σκόπευε να εισάγει στο χρηματιστήριο.
Με τον τρόπο αυτό, οι πολίτες θα συμμετείχαν ουσιαστικά τόσο στη διάσωση, όσο και στα περιουσιακά στοιχεία της χώρας τους – χωρίς να έχουν κανέναν ανάγκη, καθώς επίσης εκδιώκοντας κυριολεκτικά τόσο το ΔΝΤ, όσο και τη Γερμανία από την ελληνική επικράτεια. Η ελευθερία απαιτεί θυσίες άλλωστε και όχι μόνο «λόγια του αέρα» – κάτι που δυστυχώς συνηθίζεται στην πατρίδα μας.
Παράλληλα, δεν θα υποχρεωνόταν πια η χώρα στις ιδιωτικοποιήσεις-εκποιήσεις-αφελληνισμό των κοινωφελών, των κερδοφόρων και των στρατηγικών της επιχειρήσεων – ενώ οι Έλληνες θα έλεγχαν την εκάστοτε δημόσια διοίκηση (άμεση δημοκρατία), αφού θα κατανοούσαν πλέον ότι, διαχειρίζεται δικά τους χρήματα και όχι κάποιου «άγνωστου κράτους».
Για όσους εύλογα θεωρούν υπερβολικό το ποσόν των 100 δις €, τα οποία θα καλούμαστε να συνεισφέρουμε, θεωρούμε ότι, πιθανότατα δεν έχουν κατανοήσει το μέγεθος της ζημίας – την οποία έχουμε υποστεί τα τελευταία τρία χρόνια από τους εισβολείς.
Ειδικότερα, μόνο από την πτώση των τιμών των ακινήτων κατά περίπου 30% έχουμε χάσει ήδη περί τα 450 δις € (το ποσόν θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο), από την πτώση των εισοδημάτων (ενοίκια, μισθοί κλπ.) ένα αρκετά σεβαστό ποσόν, από την κατάρρευση του χρηματιστηρίου πάνω από 200 δις €, η διάσωση των τραπεζών θα μας κοστίσει πάνω από 50 δις € κοκ.
Απέναντι σε αυτά τα ποσά, τα 100 δις € είναι ουσιαστικά «αμελητέα» – ενώ θα μπορούσαμε ακόμη και να μηδενίσουμε το χρέος μας μακροπρόθεσμα (ανάλυση μας), εάν πράγματι το επιθυμούσαμε. Αρκεί να κατανοήσουμε ότι, εάν κινδύνευε να κατασχεθεί το σπίτι μας (αυτό ακριβώς συμβαίνει σήμερα με την Ελλάδα), θα κάναμε ότι μπορούσαμε για να το σώσουμε – πόσο μάλλον όταν το απαιτούμενο ποσόν θα ήταν ένα «κλάσμα» της αξίας του.
Αν και κατανοούμε φυσικά ότι, ποτέ δεν γίνεται συμπαθής κανείς, όταν προτείνει στους άλλους να συμμετέχουν με δικά τους χρήματα, τονίζοντας τις δικές τους ευθύνες, θεωρούμε ότι η πρώτη διαγραφή χρέους (PSI) μας κόστισε πάρα πολλά – η δεύτερη ακόμη περισσότερα.
Όμως, η τρίτη και τελευταία, την οποία φαίνεται να ζητάμε ξανά και υπό την «χλωμή» προϋπόθεση ότι θα προλάβουμε, θα μας κοστίσει ολόκληρο το σπίτι μας – αφού τότε η πατρίδα μας θα μετατραπεί εξευτελιστικά σε ένα άβουλο προτεκτοράτο. Αυτή τη φορά δυστυχώς με δική μας ευθύνη – όχι με την ευθύνη κάποια κυβέρνησης, την οποία θα καταδικάζαμε ίσως στο ρόλο του «αποδιοπομπαίου τράγου».
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Οφείλουμε να γνωρίζουμε ότι, εάν η Ελλάδα δεν ήταν κράτος-μέλος της Ευρωζώνης, όταν ξέσπασε η κρίση, με τα δεδομένα της οικονομίας της (κακοδιαχείριση, σπατάλες του δημοσίου κλπ.), θα είχε καταστραφεί εντελώς – πόσο μάλλον αφού οδηγήθηκε σκόπιμα στη χρεοκοπία, μετά τους εγκληματικούς χειρισμούς της τότε κυβέρνησης της.
Ειδικότερα, καμία μικρή χώρα στον πλανήτη δεν μπορεί να επιβιώσει με χρέος πάνω από το 100% του ΑΕΠ της, εάν δεν ανήκει σε κάποια ζώνη – πόσο μάλλον με ταυτόχρονα δίδυμα ελλείμματα, με μεγάλο εξωτερικό χρέος, με τη δική μας προβληματική δημόσια διοίκηση, με τις «πεπαλαιωμένες» φορολογικές και επιχειρηματικές δομές, με το ανεπαρκέστατο «πολιτικό μας προσωπικό» κοκ.
Στα πλαίσια αυτά, οφείλουμε να ασχοληθούμε πολύ σοβαρά με την αντιμετώπιση των πραγματικών προβλημάτων της οικονομίας μας, επεξεργαζόμενοι άμεσα ένα «σχέδιο Γ» – με τη βοήθεια του οποίου θα παραμέναμε στην Ευρωζώνη, διώχνοντας την Τρόικα και συνεισφέροντας στη μείωση του δημοσίου χρέους.
Παράλληλα, πρέπει να έχουμε έτοιμο και ένα «σχέδιο Β εκτάκτου ανάγκης», όπως έχουν οι περισσότερες άλλες χώρες – το οποίο να προβλέπει την επιστροφή στο εθνικό νόμισμα, εάν και εφόσον οι συνθήκες μας υποχρεώσουν, μη επιτρέποντας μας καμία άλλη λύση.
Ελπίζουμε και ευχόμαστε να έχουμε ακόμη χρόνο στη διάθεση μας, καθώς επίσης να ληφθούν έγκαιρα οι σωστές αποφάσεις – καταπολεμώντας τα βασικά ελαττώματα της «φυλής» μας, τα οποία είναι κυρίως η συμφεροντολογική ατομικότητα, η μηδενική συλλογικότητα και η αλαζονική μισαλλοδοξία.
Φυσικά, τόσο ο λαός μας, όσο και η χώρα μας έχουν πολύ περισσότερα πλεονεκτήματα, από όσο μειονεκτήματα – γεγονός που αποδεικνύεται, μεταξύ άλλων, από την ανθεκτικότητα μας στην άνευ προηγουμένου ύφεση, η οποία έχει διαρκέσει ήδη πάνω από πέντε χρόνια. Εν τούτοις, προέχει η καταπολέμηση των ελαττωμάτων μας – η οποία είναι σήμερα περισσότερο αναγκαία από ποτέ.
ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ
Το αεροπλάνο «τροχοδρομεί» όλο και γρηγορότερα, πλησιάζοντας επικίνδυνα το γκρεμό, ο οποίος ευρίσκεται λίγα μέτρα μετά το τέλος του διαδρόμου απογείωσης – χωρίς δυστυχώς να «αποκολλάται» από το έδαφος.
Ο κυβερνήτης του σκάφους, ευτυχισμένος στην απρόσμενη, τιμητική θέση του, την οποία «υπεξαίρεσε» με το συνήθη τρόπο (κενές υποσχέσεις), φαίνεται πως έχει αποκοιμηθεί, κρατώντας χαλαρά το τιμόνι – ενώ ονειρεύεται ότι ήδη πετάει στα σύννεφα, έχοντας προ πολλού απογειωθεί.
Το ίδιο ακριβώς διαπιστώνεται και με τους δύο συγκυβερνήτες, οι οποίοι όμως βλέπουν ένα διαφορετικό όνειρο – ότι, κάποια στιγμή στο μέλλον, θα πάρουν αυτοί τη θέση του κυβερνήτη.
Το πλήρωμα, ντυμένο με ολοκαίνουργιες, επιβλητικές στολές, θαυμάζει τον εαυτό του στους καθρέφτες του αεροπλάνου –χωρίς να αντιλαμβάνεται τι ακριβώς συμβαίνει και έχοντας «τυφλή» εμπιστοσύνη στον πιλότο.
Οι επιβάτες, κοιτάζοντας φοβισμένοι από τα παράθυρα, καταλαβαίνουν τι ακριβώς διαδραματίζεται. Εν τούτοις, παραμένουν σιωπηλοί και αμέτοχοι στις θέσεις τους, ενώ μερικοί από αυτούς διαπληκτίζονται – όσον αφορά το νόμισμα, με το οποίο θα πληρώσουν το στερνό, πικρό καφέ που θα τους προσφέρουν οι αεροσυνοδοί.
Κανένας δυστυχώς επιβάτης δεν συνειδητοποιεί ότι, αν μη τι άλλο, πρέπει να φωνάξει δυνατά, να σηκωθεί από τον καναπέ του και να βγει στους διαδρόμους – με την ελπίδα ότι θα ξυπνήσει ο πιλότος, έστω την τελευταία στιγμή. Ακόμη και αν δεν θα μπορούσε τότε να απογειώσει το αεροπλάνο, τουλάχιστον θα πατούσε φρένο – αποφεύγοντας την καταστροφική συντριβή.
Έτσι, θα είχε την ευκαιρία να οδηγήσει πίσω το σκάφος του και να ξεκινήσει να «τροχοδρομεί» από την αρχή – ο ίδιος ή κάποιος άλλος, ο οποίος ασφαλώς δεν θα εμπιστευόταν τη ζωή των επιβατών του στον «αυτόματο πιλότο», πριν ακόμη απογειωθεί το αεροπλάνο.
Θεωρώντας δεδομένη την τεράστια ευθύνη του κυβερνήτη του αεροσκάφους, καθώς επίσης του πληρώματος, έχουμε την άποψη ότι, οι επιβάτες είναι οι κύριοι υπεύθυνοι της προδιαγεγραμμένης τραγωδίας.
Η πεποίθηση μας αυτή στηρίζεται απλά στο ότι, οι επιβάτες παραμένουν καθισμένοι τεμπέλικα στα καθίσματα τους, έχοντας πλέον απόλυτη γνώση της επερχόμενης καταστροφής – χωρίς καν να εξεγείρονται, να διαμαρτύρονται ή να φωνάζουν, έτσι ώστε τουλάχιστον να ξυπνήσει ο πιλότος.
